سوگیری‌های ناخودآگاه و اثر آن بر روزنامه‌نگاری نویسنده: نوآمی گلداسمیت مترجم: رضا عرب   سوگیری چیست؟ سوگیری نوعی از تبعیض ویا توجه خاص به یک فرد یا گروه است و اغلب به داوری‌های غیردقیق و ناعادلانه منتهی می‌شوند. ما همه دچار انواعی از سوگیری هستیم. در حالیکه طبیعی است اما اصلاً مطلوب نیست. مغز ما همیشه مجبور است‌ که مقدار زیادی از داده را در زمانی کوتاه پردازش کند. لذا گاهی اوقات از میانبرهایی استفاده می کند. این قابلیت مغز، ما را امن نگاه می‌دارد. مثلاً ما خیلی سریع به این ارزیابی می‌رسیم که فردی که دارد به ما نزدیک می‌شود یک تهدید است یا بی‌خطر. عوامل موثر در سوگیری‌های ناخودآگاه: - گذشته و نوع تربیت ما - تجربیات شخصی - الگوهای کلیشه‌ای در جامعه - بستر فرهنگی   سوگیری ناخودآگاه می‌تواند به پیش‌فرض‌های غیردقیق منتج شود روزنامه‌نگارها نباید دارای پیش‌فرض باشند. آنها باید قضاوت‌هایشان را مبتنی بر حقایق و شواهد متقن بنا کنند چون: - سوگیری ناخودآگاه به کلیشه‌های مضر در ذهن منتهی می...

متداول‌ترین سوگیری‌های شناختی نوشته شده توسط کندرا چری، بازبینی و تایید توسط امی مورین مترجم رضا عرب علی رغم اینکه همه‌ی آدم‌ها اعتقاد دارند که منطقی‌اند و عاقلانه رفتار می‌کنند، واقعیات نشان می‌دهند که انسان‌ها به طور مدام تحت تاثیر تعصب‌های شناختی (یا سوگیری‌های شناختی) هستند. این گونه از سوگیری‌ها، تفکر دقیق را مختل کرده، بر باورهای‌مان تاثیر می‌گذارند، و تصمیمات و داوری‌هایی را که فرد به طور روزمره اتخاذ می‌کند، منحرف می‌کنند. گاهی این تعصبات نسبتاً واضح ‌اند و خودتان نوع خاصی از سوگیری را در خود یا دیگران تشخیص می‌دهید. در مواردی اما این تعصبات خیلی ظریف هستند و برای خود فرد تقریباً غیرقابل تشخیص. اما چرا این سوگیری‌ها رخ می دهند؟ «توجه» یک ابزار محدود برای انسان است. یعنی اینکه ما نمی‌توانیم به همه‌ی جزئیات و رویدادهای خُرد در فرایند شکل‌گیری تفکرات و عقایدمان توجه کنیم. از این رو، معمولا از میانبر‌های ذهنی بهره می‌بریم که توانایی ما را در ارزیابی تسریع...

بودجه ۱۴۰۰ نظام ولایی: کسری، رانتی، تورمی! جمشید اسدی   بودجه ۱۴۰۰ گرفتار کسری بزرگی خواهد شد. چرا که دولت همواره در تنش نه درآمد درخوری دارد و نه از ترس رانت خواران قدرتمند می تواند از هزینه ها بکاهد. از همین رو، به استقراض روی می آورد و پول خلق می کند. بدین ترتیب پایه پولی گسترش می یابد و پول زیاده در گردش به تورم می انجامد. تورم بلند آهنگ تولید را فرومی پاشد و بر بیکاری دامن می زند. از همین رو، سه پرده نمایش بودجه ۱۴۰۰ می شود: کسری و رانت و تورم و پرده آخر هم بیکاری و فقر گسترده. در این نوشته به همین می پردازیم.   کسری پایدار سامان حساب بودجه ملی «ثبت دو طرفه» است. یعنی هر هزینه در یک سو می بایستی با درآمدی در سوی دیگر در تراز باشد. حساب و کتاب بودجه ۱۴۰۰ اما نشان می دهد که هزینه بسیار بیش تر از درآمد است و ناچار باز هم به...

بودجه ۱۴۰۰؛ ضعیف‌تر از سال‌های قبل نوید جمشیدی روزنامه‌نگار و تحلیلگر مسائل ایران سردبیر پایگاه خبری-تحلیلی آسیانیوز عضو فدراسیون بین‌المللی روزنامه‌نگاران تهران-ایران   بطور خلاصه، بودجه یک دولت، طرحی است جامع و علمی (اقتصادی) که برنامه‌های درآمدی و هزینه‌ای یک کشور را در طی یکسال آینده پیش‌بینی می‌کند. در حال حاضر در ایران، بودجه کل کشور (مطابق قانون اساسی ج.ا) میبایستی توسط سازمان مدیریت برنامه‌ریزی(برنامه بودجه سابق) تدوین، در هیأت دولت تصویب، با رأی گیری در مجلس تأیید و در نهایت توسط شورای نگهبان نهایی شود و جهت اجرا به رئیس جمهور بازگردد. با این تعریف مختصر می‌توان ادعا کرد که بودجه سالیانه در ایران، مهمترین رکن و برنامه‌ریزی اقتصادی برای آحاد ملت است، از حاکمیت و آینده کشور گرفته تا فعالان کلان اقتصادی، از کسب و کار در اقتصاد خرد گرفته تا معیشت کارمندان و کارگران و حقوق بگیران. نکته منفی در این ارتباط کسری بودجه مستمر است که تقریباً در چهل و دو سال اخیر، کشور همواره با این ضایعه بودجه‌ای...

راستی آزمایی انتشار گزارش‌ها و اخبار اقتصادی رسمی از طرف جمهوری اسلامی نوید جمشیدی روزنامه‌نگار و تحلیلگر مسائل ایران سردبیر پایگاه خبری-تحلیلی آسیانیوز عضو فدراسیون بین‌المللی روزنامه‌نگاران تهران-ایران / اسفند ۱۳۹۹ تجربه جامعه بشری(به خصوص در ۲قرن اخیر) کاملاً ثابت کرده است که دولتمردان و مدیرانِ کشورهای موفق جهان در زمینه‌های اقتصادی و فرهنگی -که معمولاً رضایت مردمانشان از وضعیت عمومی زندگی، بسیار بیشتر از سایر نقاط جهان است- اساس قانونگذاری و اجرا قانون را بر پایه‌های نتایج علمی دقیق و مستقلِ مراکز آمارگیری بنا نهاده‌اند. متاسفانه این روند سازنده، در میهن ما ایران، حدود ۴۲ سالیست که برعکس شده است! این بدان معناست که مدیران و دولتمردان کنونی در ایران، بجای استنتاج از آمار واقعی، بر اساس ایدئولوژی و تمایلات شخصی و فرقه‌ای خود، تصمیم می‌گیرند و سپس با استفاده از ابزارهای نهادهای امنیتی-تبلیغاتی خود، آماری (عموماً غیرواقعی) خلق می‌کنند و قانونگذاری و اجرا و نظارت را بر همین پایه‌های کج به پیش می‌برند. از بدیهیات عقلی است که این عمل معکوس،...

حباب بورس چگونه شکل گرفت؟ حمیدرضا بهارمست – اقتصاددان و پژوهشگر بورس   صعود و سقوط غیر عادی بورس در سال ۱۳۹۹ را نه می‌توان از منظر اقتصاد کلان به عنوان یک پدیده مبتنی بر ترجیحات نقدینگی و نه می‌توان از منظر مالی به عنوان یک پدیده رفتاری صرف تعبیر کرد. رخدادهای این بازار در یکسال اخیر را باید در کنار قدرت سیاسی غیرمسئول و فراقانونی و رانت اطلاعاتی بلامنازع دولت مورد واکاوی قرار داد. در این صعود و سقوط، دولت با فروش سهام در اوج قیمت بیشترین منفعت را نصیب خود کرده و در این میان حقیقی‌ها در عدم تقارن اطلاعاتی ناشی از فضای مبهم و مغشوش اقتصادی، مالباختگان این رقابت نابرابر بودند. دعوت سردمداران حکومت از مردم برای وارد کردن پس‌اندازهای خود به بورس و متعاقب آن ورود سرسام آور نقدینگی توسط حقیقی‌ها به بازار در نیمه اول سال، زمینه تشکیل حباب دارایی را فراهم کرده و در این میان دولت با فروش دو اَبَر صندوق ای تی اف به...