در این شرایط، بخشی از گفتمان عمومی، به‌ویژه پروپاگاندای اصلاح‌طلبان، بر روایتی غیرواقع‌بینانه و احساس‌محور از بازسازی آینده ایران تأکید دارد.

وهم اصلاح برای حفظ جمهوری، یا؟

وهم اصلاح برای حفظ جمهوری، یا؟ با تشدید تنش‌های نظامی در منطقه و حملات بی‌سابقه به پایتخت ایران، لایه‌های تازه‌ای از فروپاشی ساختاری جمهوری اسلامی برای همگان آشکار شده است. در این شرایط بحرانی، بخشی از گفتمان عمومی، به‌ویژه از سوی پروپاگاندای اصلاح‌طلبان، همچنان بر روایتی غیرواقع‌بینانه و احساس‌محور از بازسازی آینده ایران تأکید دارد. اما آیا این جریان سیاسی، با کارنامه و جهان‌بینی محدودش، قادر به مدیریت و بازسازی کشوری خواهد بود که به‌معنای واقعی کلمه ویران شده است؟ در ادبیات رسمی، اصلاح‌طلبان، خود را بدیل معتدل جمهوری اسلامی معرفی می‌کنند؛ اما این جریان در مقاطع حساس تاریخی، مشخصا در دهه ۶۰، نه‌تنها در کنار نظام، بلکه جزو مهره‌های سرکوبگر آن بوده‌اند. تاریخ سیاسی ایران، خاطره سرکوب نیروهای منتقد، حذف دگراندیشان، و همراهی با امنیتی‌سازی فضاهای مدنی را در کارنامه همین اصلاح‌طلبان ثبت کرده است. اکنون نیز در شرایط بحران نظامی و فروپاشی مشروعیت مرکزی، اصلاح‌طلبان با نادیده گرفتن وضعیت واقعی...

ادامه مطلب

فرسودگی جمعی در ایران نتیجه فشارهای درازمدت است: دهه‌ها محدودیت آزادی فردی، سرکوب مطالبات مدنی و بحران اقتصادی..

فرسودگی جمعی، زخم پنهان جامعه امروز ایران

فرسودگی جمعی، زخم پنهان جامعه امروز ایران ✍️مهرناز حاجی‌علی در ایران امروز، آنچه بیش از هر چیز به چشم می‌آید، نه شور تغییر است و نه خشم آشکار؛ بلکه سکوتی سنگین و خستگی گسترده در جان مردم است. این پدیده که در روان‌شناسی اجتماعی با عنوان فرسودگی جمعی (Collective Exhaustion) شناخته می‌شود، وضعیتی است که طی آن یک ملت، در اثر فشارهای مزمن سیاسی، اقتصادی و روانی دچار خستگی ذهنی و اجتماعی، بی‌اعتمادی عمومی، و نوعی بی‌حرکتی مزمن می‌شود. در پژوهش‌هایی چون نوشتار "Collective Burnout: An Emerging Phenomenon" (Elisabeth Vanderheiden, 2021)، این مفهوم به‌عنوان «از بین رفتن انگیزه جمعی در مواجهه با ناکامی‌های تکرارشونده و احساس ناتوانی در ایجاد تغییر» تعریف شده است. در چهره‌های خاموش، واکنش‌های سرد به فجایع و در مهاجرت بی‌وقفه‌ی نسل‌های جوان می‌توان رد این فرسودگی را دید. جامعه‌ای که دیگر نه برای ساختن فردایی بهتر، بلکه صرفا برای تحمل امروز تلاش می‌کند. فرسودگی جمعی در ایران، نتیجه طبیعی فشارهای...

ادامه مطلب

بدیهی‌ترین واکنش به طرح شکایت از پرویز ثابتی، قائم‌مقام سابق دستگاه سابق امنیتی ایران، این است که هر مقامی قابل پیگرد و بازخواست است.

در دامگه عناوین

در دامگه عناوین نگاهی به شکایت از پرویز ثابتی ✍️بهزاد احمدی‌نیا «عدالت» شاید مقدس‌ترین و همزمان پیچیده‌ترین واژه‌ای است که بشر برای خود ساخته و طی قرن‌ها تمدن و تفکر همچنان در تکاپوی یافتن معنا و معادل واقعی برای آن است. اینکه این مفهوم از کجا آغاز و در کجا پایان می‌یابد و چگونه باید به آن دست‌یافت در کنار روش‌های این دست‌یابی که می‌تواند خود ناقض یا منافی دیگر مفاهیم کلیدی به‌ویژه در اخلاق باشد همگی بحث‌هایی هستند که در فلسفه و اخلاق و حقوق و بسیاری حوزه‌های دیگر به آن پرداخته می‌شود. آنچه در این نوشتار به آن می‌پردازیم، نه بحث پیچیده‌ی فلسفی بلکه مدارک و فکت‌های مهم واقعی در باره‌ی پرونده پرویز ثابتی است. شکنجه در هر شکل و نوعی معمولا در برخورد نخست امری نکوهیده و منفور است اما مانند هر مسئله‌ی اخلاقی دیگری این نیز نسبی است یعنی از شرایطی به شرایط دیگر ممکن است با رویکردی متفاوت از...

ادامه مطلب

«هر گردی گردو نیست» و این واقعیت را در ابعاد بزرگ و تاریخی در آنچه در آخر دهه‌ی ۸۰ میلادی در انقلاب رومانی رخ داد می‌توان مشاهده کرد.

انقلابی که انقلاب نبود

انقلابی که انقلاب نبود (درس‌هایی از سقوط قلابی یک دیکتاتور) ✍️بهزاد احمدی‌نیا در زندگی هر اتفاقی که ظاهری خوشایند دارد، لزوما به نتیجه‌ای دلخواه و خوشایند ختم نمی‌شود. به قول معروف می‌گویند: «هر گردی گردو نیست» و این واقعیت را در ابعاد بزرگ و تاریخی در آنچه در آخر دهه‌ی ۸۰ میلادی در انقلاب رومانی رخ داد می‌توان مشاهده کرد. در نوشتارهای پیشین روندی که در کشور رومانی پس از سقوط چائوشسکو، دیکتاتور مخوف کمونیست رخ داد و رویه‌ی عدالت انتقالی را شرح دادیم. در این نوشتار که شاید پایانی بر دوره‌ای از مباحث باشد، به درس‌هایی که باید از این رخداد گرفت می‌پردازیم. حزب کمونیست رومانی ۴۲ سال بر این کشور حکم راند و دو سوم از این مدت را تحت رهبری ژنرال چائوشسکو قرار داشت. این حکومت نه‌چندان طولانی همانند دیگر دیکتاتوری‌ها با سرکوب‌ها و خون‌ریزی‌های فراوان همراه بود. در این مسیر همسر چائوشسکو نیز نقشی فعال و مهم در تصمیم‌ها و...

ادامه مطلب

طی سه‌بخش شرح مفصلی از آنچه در جریان عدالت انتقالی پس از سقوط دیکتاتور رخ داد از نوشتار تحقیقی اصلی برای شما ترجمه شده است.

رومانی، عدالت انتقالی و مرور زمان (بخش سوم)

رومانی، عدالت انتقالی و مرور زمان (بخش سوم) نویسنده: رالوکا گروسسکو آنچه در ابتدای راه فروپاشی جهان دوم در انتهای دهه ۱۹۸۰ میلادی در رومانی رخ‌داد، بارها به‌عنوان آرزو برای ایران امروز از سوی برخی جریان‌های خاص سیاسی مطرح شده است. در مطلبی که پیش‌رو است، طی سه‌بخش شرح مفصلی از آنچه در جریان عدالت انتقالی پس از سقوط دیکتاتور رخ داد از نوشتار تحقیقی اصلی برای شما ترجمه شده است. پس از پایان این مجموعه، جمع‌بندی و تحلیل این وقایع برای روشنگری و بهره‌گیری در راه پیش‌روی ملت ایران، به‌صورت جداگانه ارائه خواهد شد. بازگشایی محاکمات انقلاب: عوامل ملی و بین‌المللی از سال ۲۰۱۶، مجموعه جدیدی از تحقیقات کیفری درباره رویدادهای دسامبر ۱۹۸۹ آغاز شد. این تحقیقات که در نهایت به کیفرخواست فعلی یون ایلیسکو منجر شد، نتیجه تحولات ملی و بین‌المللی متعددی بود. نخست، بین سال‌های ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۲، با سلطه نیروهای راست‌گرای میانه‌رو بر سیاست رومانی، سیاست مستمری برای جرم‌انگاری گذشته کمونیستی...

ادامه مطلب

محمدرضا عارف مدعی شد: «در حوزه رادار به جایگاهی رسیده‌ایم که نه تنها نیاز خود را برآورده می‌کنیم، بلکه صادرکننده علم و فناوری نیز هستیم.»

راستی‌آزمایی سخنان محمدرضا عارف

راستی‌آزمایی سخنان محمدرضا عارف مبنی بر: خودکفایی و صادرات در حوزه رادار و دست برتر نظامی ✍️بهزاد احمدی‌نیا محمدرضا عارف، معاون اول رئیس جمهوری ایران، طی سخنانی روز ۷ اسفند مدعی شد: «امروز در حوزه رادار به جایگاهی رسیده‌ایم که نه تنها نیاز خود را به صورت کامل برآورده می‌کنیم، بلکه صادرکننده علم و فناوری نیز هستیم.» او همچنین تاکید کرد: « در بخش دفاعی و امنیتی امروز دست برتر را داریم و مدعی هستیم که قادریم تمام نیازهای خود را تامین کنیم و علاوه بر این در مقابل کشورهای دوست و همسایه هم می‌توانیم نیازهای آنها را نیز برآورده کنیم.» راستی‌آزمایی این سخنان در شرایط فعلی جمهوری اسلامی ایران و با توجه به ماجراجویی‌های موشکی با اسرائیل، امری بسیار ساده است. نخست با نگاهی به تاریخ جمهوری اسلامی در می‌یابیم که در بحث رادارها و امنیت هوایی، نبود تخصص و تجهیزات لازم همواره موجب خسارت‌های جبران‌ناپذیر به ناوگان هوایی و حتی دریایی کشور شده...

ادامه مطلب

محاکمه‌ی رهبر کمونیست رومانی و همسرش تنها ۵۵ دقیقه به‌طول انجامید و کارشناسان مستقل، تصمیم به اعدام را از پیش تعیین شده برآورد کردند.

رومانی، دزدیدن انقلاب و بازیچه کردن عدالت انتقالی (بخش دوم)

رومانی، دزدیدن انقلاب و بازیچه کردن عدالت انتقالی (بخش دوم) نویسنده: رالوکا گروسسکو آنچه در ابتدای راه فروپاشی جهان دوم در انتهای دهه ۱۹۸۰ میلادی در رومانی رخ داد، بارها به‌عنوان آرزو برای ایران امروز از سوی برخی جریان‌های خاص سیاسی مطرح شده است. در نوشتاری که پیش رو است، طی سه‌بخش شرح مفصلی از آنچه در جریان عدالت انتقالی پس از سقوط دیکتاتور رخ داد از نوشتار پژوهشی اصلی برای شما ترجمه شده است. پس از پایان این مجموعه، جمع‌بندی و تحلیل این وقایع برای روشنگری و بهره‌گیری در راه پیش‌روی ملت ایران، به‌صورت جداگانه ارائه خواهد شد. محاکمات اولیه انقلاب: عدالت ناقص و استفاده ابزاری از سال ۱۹۸۹، سه دوره محاکمه در پاسخ به خشونت‌های دسامبر ۱۹۸۹ برگزار شد. نخستین دوره بین سال‌های ۱۹۹۰ تا ۱۹۹۴، در دوران حکومت جبهه نجات ملی (NSF) و ریاست‌جمهوری یون ایلیسکو انجام گرفت. این محاکمات منجر به محکومیت چندین مقام ارشد حزب کمونیست، افسران پلیس و...

ادامه مطلب

راستی‌آزمایی سخنان فرمانده انتظامی تهران

راستی‌آزمایی سخنان فرمانده انتظامی تهران مبنی بر کاهش آمار سرقت بهزاد احمدی‌نیا سرتیپ پاسدار عباسعلی محمدیان، فرمانده انتظامی تهران بزرگ طی سخنانی که در گفت‌وگوی تلویزیونی ۷ اسفند ۱۴۰۳ از صدا سیما پخش شد گفت: «واقعیت این است که آمار سرقت‌ها کاهش یافته اما انتشار ویدئوهای سرقت در شبکه‌های مجازی این تصور را ایجاد می‌کند که وضعیت بدرت شده است.» راستی‌آزمایی سخنان این سردار سپاه باید با در نظر گرفتن این موضوع مهم انجام شود که رسانه‌ها اعم از نوشتاری و تصویری در ایران، اجازه‌ی انتشار هیچ‌گونه اخبار مرتبط با جرایم و جنایت‌ها را بدون تایید نیروی انتظامی ندارند. روند انتشار این اخبار در رسانه‌ها به این شکل است که تنها اخباری که از سوی روابط‌عمومی نیروی انتظامی در اختیار رسانه‌ها قرار می‌گیرد اجازه انتشار دارند. این رویه حتی در پرونده‌های پر سروصدا و حساس نیز به‌شدت اجرا می‌شود و هرگونه روزنامه‌نگاری تحقیقی در این زمینه، منجر به صدور کیفرخواست و احضار و بازجویی...

ادامه مطلب

سی سال پس از سقوط رژیم کمونیستی رومانی، جزئیات وقایع خشونت‌آمیز دسامبر ۱۹۸۹، هنوز از بحث‌برانگیزترین فصل‌های تاریخ معاصر این کشور است.

رومانی: دولت انتقالی متهم اصلی در عدالت انتقالی (بخش نخست)

رومانی: دولت انتقالی متهم اصلی در عدالت انتقالی (بخش نخست) نویسنده: رالوکـا گروسِسکو     بیش از سی سال پس از سقوط رژیم کمونیستی در رومانی، جزئیات دقیق وقایع خشونت‌آمیزی که در دسامبر ۱۹۸۹ رخ داد، همچنان یکی از بحث‌برانگیزترین فصل‌های تاریخ معاصر این کشور است. محاکمه‌های مختلف و گزارش‌های تحقیقاتی توانسته‌اند مسئولان سرکوب خشونت‌آمیز معترضان ضدکمونیست بین ۱۶ تا ۲۲ دسامبر را تا اندازه‌ای آشکار کنند. با این حال، علت خشونتی که پس از سقوط نیکولای چائوشسکو در ۲۲ دسامبر رخ داد و منجر به اکثریت قریب به اتفاق قربانیان شد، همچنان مبهم باقی مانده است. (مترجم: واپسین تلاش برای روشن‌سازی حقیقت با بازگشایی پرونده‌ی جنایات انقلابی‌ها در سال ۲۰۱۹ آغاز شد. این پرونده همچنان از دادگاهی به دادگاه دیگر ارجاع می‌شود و در سال ۲۰۲۳ دادگاه عالی رومانی با ادعای «عدم صلاحیت در بررسی» این پرونده را به شعبه‌ی بازبینی فرستاد.) در دسامبر ۲۰۱۸، دادستان کل رومانی، رئیس‌جمهوری پیشین یون ایلیسکو و دو شخصیت برجسته...

ادامه مطلب

در این گفت‌وگوی چالشی، استیون زونس، پژوهشگر مسائل خاورمیانه، به بررسی رویداد انقلاب ۵۷، شرایط کنونی ایران و اعتراضات اخیر پرداخت.

انقلاب ۵۷ آری یا نه؟

انقلاب ۵۷ آری یا نه؟ در گفت‌وگوی چالشی ساناز بهزادی با استیون زونس، پژوهشگر مسائل خاورمیانه، او به بررسی رویداد انقلاب ۵۷، شرایط کنونی ایران و اعتراضات اخیر پرداخت. زونس در این گفت‌وگو تأکید کرد که برخلاف ادعای برخی از حامیان جمهوری اسلامی، قیام‌های مردمی علیه این نظام ناشی از توطئه‌های خارجی نیست، بلکه مردم ایران خود در حال مبارزه برای آزادی‌شان هستند. او همچنین اشاره کرد که برخلاف دهه‌های گذشته که اعتراضات بیشتر از سوی طبقه متوسط و سکولار در شمال تهران صورت می‌گرفت، اکنون دامنه اعتراضات به طبقات پایین‌تر جامعه و حتی افراد مذهبی نیز کشیده شده است. به گفته زونس، این وضعیت شباهت‌هایی با اروپای شرقی در دهه ۱۹۷۰ دارد، زمانی که مردم دریافتند رژیم‌های کمونیستی نه‌تنها نماینده واقعی سوسیالیسم نبودند، بلکه تنها از این ایدئولوژی به‌عنوان ابزاری برای حفظ قدرت خود استفاده می‌کردند. او معتقد است که بسیاری از ایرانیان نیز به همین نتیجه رسیده‌اند که جمهوری اسلامی...

ادامه مطلب