راستی آزمایی

راستی‌آزمایی سخنان محمدرضا عارف

محمدرضا عارف مدعی شد: «در حوزه رادار به جایگاهی رسیده‌ایم که نه تنها نیاز خود را برآورده می‌کنیم، بلکه صادرکننده علم و فناوری نیز هستیم.»

راستی‌آزمایی سخنان محمدرضا عارف

مبنی بر: خودکفایی و صادرات در حوزه رادار و دست برتر نظامی

✍️بهزاد احمدی‌نیا

محمدرضا عارف، معاون اول رئیس جمهوری ایران، طی سخنانی روز ۷ اسفند مدعی شد: «امروز در حوزه رادار به جایگاهی رسیده‌ایم که نه تنها نیاز خود را به صورت کامل برآورده می‌کنیم، بلکه صادرکننده علم و فناوری نیز هستیم.» او همچنین تاکید کرد: « در بخش دفاعی و امنیتی امروز دست برتر را داریم و مدعی هستیم که قادریم تمام نیازهای خود را تامین کنیم و علاوه بر این در مقابل کشورهای دوست و همسایه هم می‌توانیم نیازهای آنها را نیز برآورده کنیم.»

راستی‌آزمایی این سخنان در شرایط فعلی جمهوری اسلامی ایران و با توجه به ماجراجویی‌های موشکی با اسرائیل، امری بسیار ساده است.

نخست با نگاهی به تاریخ جمهوری اسلامی در می‌یابیم که در بحث رادارها و امنیت هوایی، نبود تخصص و تجهیزات لازم همواره موجب خسارت‌های جبران‌ناپذیر به ناوگان هوایی و حتی دریایی کشور شده است.

فقط در سال ۱۴۰۳ سقوط یک فروند F4 با آتش اشتباه پدافند هوایی و شلیک به ناوچه‌ی کنارک از سوی ناو جماران خسارت‌های اعلام شده ناشی از اشتباهات راداری بوده‌اند. طی جنگ ایران و عراق نیز دست کم ۱۰ گزارش درباره شلیک‌های اشتباه پدافند هوایی و سقوط جبران‌ناپذیر دو فروند F14 و کشته‌شدن خلبانان نیز در فهرست بلند اشتباهات راداری ایران جای دارند.

بنابر گزارش‌های غیر رسمی از سوی افراد نزدیک به صنایع هوایی، بیشتر سقوط‌های هواپیماهای مسافربری در جمهوری اسلامی ناشی از خطای راداری بوده اما تلخ‌ترین و جدیدترین این حوادث یعنی هدف قرار گرفتن هواپیمای اوکراینی به‌صورت قانونی و با مستندات ناشی از اشتباه راداری بود. این حادثه از سوی جمهوری اسلامی رسما بر عهده گرفته شده است.

همچنین در درگیری‌هایی که با اسرائیل طی یک‌سال گذشته رخ داد، پدافند راداری کشور نه‌تنها مقابله‌ی اثرگذاری با هواپیماها و موشک‌های اسرائیلی نشان نداد بلکه خود اصلی‌ترین هدف در این حملات بود. گستره‌ی آسیب‌ها به پدافند راداری ایران در حدی‌ بوده است که اکنون اسرائیل و آمریکا آسمان ایران را از نظر نظامی برای انجام هرگونه حمله‌ی نظامی باز و امن ارزیابی می‌کنند.

بنابر گفته‌های مقامات رسمی جمهوری اسلامی، آسیب‌ها به پدافند موشکی و رادارها گسترده بوده و تنها تلفات انسانی طی این حملات نیز از پرسنل مراکز راداری بوده‌اند.

در مجموع ادعایی که عارف درباره‌ی دست برتر نظامی و پیشرفت صنایع راداری در ایران دارد، نه‌تنها نادرست بلکه یک لاف‌زنی تبلیغاتی بسیار ساده‌انگارانه برای حفظ روحیه نیروهای خودی ارزیابی می‌شود.

نکته: دیدگاه‌های ابراز شده در این نوشتار لزوما بازتاب سیاست‌های «موسسه ترویج جامعه باز» نمی‌باشد.