نفت ایران، ملی کردن نادرست و پایان ناگوار بهزاد احمدی نیا   به بهانه‌ی سالگرد سقوط دولت مصدق که به غلط دولت ملی شدن نفت شناخته می‌شود، گوشه‌هایی از آنچه در واقعیت این ماجرا گذشت و مقایسه‌ای بین آنچه رقبا انجام دادند را در این نوشتار بررسی می‌کنیم. محمد مصدق با ریشه‌ی خانوادگی بسیار نزدیک به شاهان قاجار در شرایطی در سیاست ایران پا گرفت که کشور هنوز با پیامدهای اشغال نظامی در جنگ دوم جهانی دست و پنجه نرم می‌کرد. او که از نخستین گام به دنبال بالاترین مقام‌های حکومتی بود، مهمترین منبع درآمدی و اهمیت استراتژیک ایران یعنی نفت را دستاویز مناسبی برای پیشرفت یافت. چندین دهه از کشف نفت در ایران می‌گذشت و از آنجا که ایرانیان با تکنولوژی و فن استخراج نفت مدرن بیگانه بودند، این مهم در کنترل شرکت‌های خارجی و به‌طور خاص بریتانیا قرار داشت. زمزمه‌های ملی کردن نفت از چندین دهه پیشتر آغاز شده بود و دولت مستقر...

آرامکو، ملی شدن و خصوصی‌سازی متفاوت بهزاد احمدی نیا داستان زندگی شرکت ملی نفت عربستان سعودی از ۱۹۳۶ و یکی از استان‌های ایران آغاز شد. بحرین بخشی از جنوب ایران بود که به مدت ۱۵۰ سال در اشغال انگلستان قرار داشت و کمپانی نفتی SoCal انگلستان حتی در این کشور شعبه‌ای با عنوان نفت بحرین تاسیس کرده بود. در سال ۱۹۳۲ این شرکت به دنبال گسترش منابع خود در خاورمیانه بود و قراردادهایی با عربستان و عراق امضا کرد. از سال ۳۲ تا ۳۶ انگلیسی‌ها چندین نقطه از عربستان را حفاری کردند اما با وجود صرف سرمایه کلان، موفق به تولید نفت نشدند. همزمان در ایران چندین دهه بود که نفتی ارزان تولید می‌کردند و در عراق هم به تولید رسیده بودند پس عربستان برای آنها یک باخت محسوب می‌شد. در این زمان سهام و حق امتیاز اکتشاف و تولید نفت را به آمریکایی‌ها سپرده و از عربستان خارج شدند. خروج انگلیس...