در «فکت‌چک» به بررسی و راستی‌آزمایی سخنان مسئولان جمهوری اسلامی با توجه به شاخص‌های حکمرانی خوب می‌پردازیم

چاقی

۷۰ درصد بزرگسالان تهران دچار چاقی هستند

راستی آزمایی سخنان یک مقام وزارت بهداشت ۷۰ درصد بزرگسالان تهران دچار چاقی هستند بهزاد احمدی‌نیا فریدون عزیزی، رییس پژوهشکده غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درباره‌ی برگزاری چهاردهمین کنگره بین المللی بیماری های غدد درون ریز و متابولیسم گفت: «حدود ۶۰ درصد از افراد بالای ۲۰ سال جامعه مبتلا به اضافه وزن و چاقی هستند که در کلان شهر تهران این رقم به ۷۰ درصد می رسد؛ چاقی کل بدن در خانم ها شایع تر و چاقی شکمی در مردها شیوع بیشتری دارد که این چاقی شکمی عامل مهمی در پیدایش بیماری های قلبی و عروقی است.» برای راستی‌آزمایی این سخنان باید به اصلی‌ترین علل چاقی به‌ویژه در سنین پایین بپردازیم. بنابر آمارها و تحقیقات انجام شده، فقر غذایی یکی از اصلی‌ترین دلایل بروز چاقی به‌ویژه در سنین پایین است. این فقر غذایی دارای دو وجه اصلی‌ست: تغذیه نامناسب که در آن میزان زیادی غذاهای فراوری شده (مانند فست فود) و شیرینی‌ها...

ادامه مطلب

سی‌ان‌جی

راستی آزمای ادعای امکان جایگزین کردن بنزین با سی‌ان‌جی  و صادرات بنزین

راستی آزمای ادعای امکان جایگزین کردن بنزین با سی‌ان‌جی  و صادرات بنزین بهزاد احمدی‌نیا محسن جوهری، رئیس هیات مدیره انجمن سی‌ان‌جی، گفت: «توان اینکه مصرف سی ان جی را از ۲۰ میلیون متر مکعب به ۵۰ میلیون متر مکعب برسانیم وجود دارد یعنی معادل۳۰میلیون لیتر بنزین که امکان صادرات بنزین را فراهم می کند.» راستی آزمایی این گفته‌ها با درنظر گرفتن دو شرایط، یکی وضعیت تولید و مصرف و ظرفیت سی‌ان‌جی در کشور و دیگری میزان تولید و کمبود بنزین در ایران بررسی کرد. در شرایطی که حداقل کمبود بنزین در سال ۱۴۰۲ در مقایسه میزان تولید و مصرف روزانه به بیش از ۱۰ میلیون لیتر رسیده، توزیع بنزین سوپر تا ۹۰ درصد به دلیل کمبود میعانات گازی کاهش یافته است، امکان صادرات بنزین با کیفیتی که قابل پذیرش باشد بسیار دور از انتظار است. از سوی دیگر، ادعای امکان جایگزینی ۳۰ میلیون لیتر مصرف بنزین با CNG باتوجه به تجربه‌ی دو دهه استفاده از...

ادامه مطلب

جنگ غزه

راستی آزمایی صحبت‌های علی خامنه‌ای مبنی بر احتمال ورود نیروها و کشورهای مسلمان به جنگ غزه

راستی آزمایی صحبت‌های علی خامنه‌ای مبنی بر احتمال ورود نیروها و کشورهای مسلمان به جنگ غزه جامعه باز:   علی خامنه‌ای در تازه‌ترین سخنرانی خود گفت: اگر جنایت رژیم صهیونیستی (جنگ غزه) ادامه پیدا کند کسی نمی‌تواند جلوی مسلمانان و نیروهای مقاومت را بگیرد. برای راستی‌آزمایی ادعای خامنه‌ای به چند رویداد روزهای اخیر می‌پردازیم تا ببینیم آیا واقعا مسلمانان و حتی گروه‌های شبه‌نظامی که وی با عنوان «مقاومت» از آنها نام برده قصد یا برنامه‌ای برای ورود به جنگ غزه دارند یا خیر. نخست اینکه شخص رهبر جمهوری اسلامی هفت روز پیش درباره‌ی نقش داشتن خارجی‌ها در طراحی و اجرای حمله‌ی تروریستی حماس علیه فلسطین گفته بود که چنین چیزی صحت ندارد و این عملیات تماما توسط خود فلسطینی‌ها طراحی و اجرا شده است. این اظهارات او یک روز پس از آن بود که اسرائیل و آمریکا هشداری جدی خطاب به ایران و هر کس که قصد مداخله در این جنگ را داشته باشند صادر کردند...

ادامه مطلب

قیمت مسکن و خودرو

راستی آزمایی سخنان جهرمی درباره‌ی کاهش قیمت مسکن و خودرو

راستی آزمایی سخنان جهرمی درباره‌ی کاهش قیمت مسکن و خودرو بهزاد احمدی‌نیا سخنگوی دولت و وزیر راه و شهرسازی با ارائه آمارهایی بدون اشاره به مبدا زمانی مدعی کاهش قیمت‌ مسکن و خودرو هستند. برای سنجش میزان راستی این سخن، ابتدا یادآوری این نکته لازم است که ارائه‌ی آمار حتی دستکاری شده‌ی بانک مرکزی از نزدیک به یکسال پیش متوقف شده و سخنگوی دولت مشخص نکرده که منبع آماری این اطلاعات از کجاست. در همین حال، قیمت‌ها در بازارهای مسکن و خودرو طی دو سال گذشته به‌شکل انفجاری و بیمارگونه افزایش داشت که موجب بروز رکود تورمی در بازار شد. آخرین آمار رسمی حکایت از میانگین قیمت هر متر ۴۸ میلیون تومان برای مسکن در تهران بودو خودروهای ساختن داخل قیمت‌های میلیاردی را برای فروش عمومی ثبت کردند. از سوی دیگر، در بازار خودرو فقط یک نمونه خودروی دنا در برخی مدل‌ها تا ۲۷۰ میلیون تومان کاهش قیمت داشت که این کاهش از سوی کارخانه‌ی...

ادامه مطلب

برق

راستی آزمایی ادعای برق منطقه‌ای تهران مبنی بر تامین برق صنعتی بدون محدودیت

راستی آزمایی ادعای مدیرعامل برق منطقه‌ای تهران مبنی بر تامین برق صنعتی بدون محدودیت بهزاد احمدی نیا حبیب قراگوزلو در گفت و گو با خبرنگار مهر با اشاره به رشد مصرف برق ۴ هزار مگاواتی امسال در کشور نسبت به سال گذشته گفت: بر اساس برنامه ریزی‌های انجام شده برای تأمین برق صنعت در تابستان، برق صنایع کوچک و کارگاه‌های صنعتی که ۹۲ درصد کل مشترکان صنعتی را تشکیل می‌دهد، بدون محدودیت تأمین شد. قراگوزلو در شرایطی روز شنبه درباره‌ی تامین برق بدون هیچ مشکلی لاف زنی کرده که بررسی اخبار و اظهارنظرهای ۴ روز گذشته‌ی دیگر مقامات و مسئولان نشان می‌دهد مشکل تأمین برق در تمام ایران یک چالش بزرگ تابستانی‌ست و شبکه برق در نقطه‌ی شکنندگی قرار گرفته است. اقتصاد نیوز در این باره نوشته: تولید و فروش بنگاه‌های تولیدی در تیرماه نسبت به ماه پیش به دلیل قطع برق ۵ درصد افت داشته است. براساس گزارش اتاق ایران به نقل از...

ادامه مطلب

میدان

راستی آزمایی سخنان رئیسی مبنی بر میدان دادن به مردم در دولت سیزدهم

راستی آزمایی سخنان رئیسی مبنی بر میدان دادن به مردم در دولت سیزدهم بهزاد احمدی نیا به‌گزارش خبرگزاری مهر، رئیس جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر اینکه در حوزه‌های مختلف در کشور هر کجا که به مردم نقش داده شد موفق بوده‌ایم‌، گفت: دولت سیزدهم در عمل به مردم میدان داده است. اگرچه راستی‌آزمایی این سخنان چندان دشوار نیست اما با تمرکز فقط بر یک جنبه از آزادی‌های حداقلی برای زندگی استاندارد در قرن بیست و یکم، پی به نادرستی این سخنان می‌بریم. ابراهیم رئیسی در شرایطی از میدان دادن به مردم سخن می‌گوید که هنوز یک سال از کشتار بی‌رحمانه در خیابان‌های ایران نگذشته و در هفته‌های اخیر موج گسترده‌ای از بازداشت فعالان سیاسی و اجتماعی و حتی مردم عادی دارای سابقه امنیتی در آستانه‌ی سالگرد قتل مهسا امینی به راه افتاده است. جدا از آنچه به وفور و به‌صورت علنی در خیابان‌های شهرها و شهرستان‌های ایران در سال گذشته در مقابل دیدگان همه...

ادامه مطلب

پتروشیمی

روسیه بازار خوبی برای پتروشیمی ایران است

راستی آزمایی اظهارات سفیر ایران در روسیه روسیه بازار خوبی برای پتروشیمی ایران است بهزاد احمدی‌نیا کاظم جلالی، سفیرایران در روسیه درباره‌ی نمایشگاه روس‌پلاست گفت: روس‌ها پتروشیمی ایران را نمی‌شناختند و به این دلیل مشتری ما نبودند اما اکنون این شناخت ایجاد شده و سبد تجاری ما با روسیه متنوع‌تر و بزرگتر شده است. درستی اظهارات سفیر ایران در روسیه با توجه به‌اینکه از میان صدها شرکت و مجتمع پتروشیمی فعال در ایران، تنها ۸ شرکت در نمایشگاه امسال مسکو حضور داشتند نیاز به بررسی دارد. نمایشگاه روسپلاست یک نمایگاه سالانه‌ست که به‌صورت معمول توسط یک شرکت آلمانی از سال ۲۰۱۲ برگزار می‌شد اما با توجه به حمله‌ی روسیه به اوکراین این نمایشگاه امسال بدون حضور شرکت‌های غربی و حتی عرب برگزار شد. سهم دیگر کشورها از این نمایشگاه نیز چندان بهتر از ایران نبود. هند، ایتالیا، تایلند، سنگاپور و تاجیکستان هر کدام یک نماینده در این نمایشگاه داشتند. مابقی این گردهمایی بین روس‌ها و...

ادامه مطلب

دستاوردهای هسته‌ای

اسلامی: رویکرد ما نشان دادن جایگاه دستاوردهای هسته‌ای در زندگی مردم است

اسلامی: رویکرد ما نشان دادن جایگاه دستاوردهای هسته‌ای در زندگی مردم است بهزاد احمدی‌نیا رئیس سازمان انرژی هسته‌ای ایران در گفتگوی رادیویی مدعی شد دستاوردهای هسته‌ای در شرایط سخت و بدون استفاده از تکنولوژی و دانش خارجی برای بهبود کیفیت مردم به دست آمده است. وی این دستاوردها را در حوزه‌های انرژی پاک، رادیو داروها، محصولات کشاورزی بهتر و صادرات غیرنفتی عنوان کرد. ناراستی ادعاهای اسلامی از نخستین مورد هویداست. انرژی هسته‌ای در بسیاری از کشورها از جمله آلمان و ایتالیا به دلیل شدت آلایندگی زباله‌های از مدار خارج و نیروگاه‌های هسته‌ای حتی با وجود شدت قیمت نفت و گاز در سال گذشته و در اثر جنگ اوکراین، باز هم به مدار بازگردانده نشدند. تأمین داروهای رادیو درمانی نیز با توجه به هزینه‌های چندین میلیون تومانی داروهای سرطانی و بیماری‌های خاص و نایاب بودن این داروها در داروخانه‌های کشور (داروهای سرطان عمدتا در تهران فقط توسط یک داروخانه در خیابان ویلا با چندین تأییدیه...

ادامه مطلب

اینترنت

راستی‌آزمایی ادعای ایرنا درباره‌ی نفوذ ۱۳۷درصدی اینترنت در ایران

راستی‌آزمایی ادعای ایرنا درباره‌ی نفوذ ۱۳۷درصدی اینترنت در ایران بهزاد احمدی‌نیا خبرگزاری ایرنا در خبری مدعی شد با عبور کاربران اینترنت در ایران از مرز ۱۱۶ میلیون و ۵۰۰ هزار، ضریب نفوذ اینترنت در کشور به ۱۳۷درصد رسیده است. این بدان معنی‌ست که به‌ازای هر ایرانی ۱/۳۷ نفر از اینترنت استفاده می‌کنند. نخستین پرسش این است که چگونه در کشوری که ۸۵ میلیون نفر جمعیت دارد، ۱۱۶ میلیون کاربر وجود دارد اما برای راستی‌آزمایی این ادعا کافی‌ست تعریف ضریب نفوذ، کاربرد آن و تعریفی که دولت ایران از کاربر اینترنت دارد را بدانیم تا مشخص شود مشکل این اعداد چیست؟ ضریب نفوذ یک عبارت تجاری‌ست که در بازاریابی و بازارسنجی مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای محاسبه‌ی آن باید ابتدا تعریف کرد که گزاره‌ای که می‌سنجیم شامل چه کسانی می‌شود و سپس عدد به‌دست آمده را بر کل جامعه‌ی مورد بررسی تقسیم کنیم. تعریف کاربر اینترنت در نقاط مختلف دنیا متفاوت است. در سال ۲۰۰۰ (۲۳...

ادامه مطلب

خاموشی

راستی آزمایی ادعای مدیرکل توزیع برق تهران: برای عبور بدون خاموشی در تابستان برنامه داریم

راستی آزمایی ادعای مدیرکل توزیع برق تهران برای عبور بدون خاموشی در تابستان برنامه داریم بهزاد احمدی‌نیا کامبیز ناظریان، مدیرعامل توزیع برق تهران بزرگ در جمع خبرنگاران ضمن ادعای کاهش مصرف برق خانگی در سال گذشته، گفت: «۱۴۲ برنامه برای جلوگیری از خاموشی در تابستان ۱۴۰۲ طراحی شده و با وجود آن در ماه‌های آینده خاموشی برق نخواهیم داشت.» راستی‌آزمایی این سخنان چندان دشوار نیست چراکه خود او در مصاحبه‌اش تأیید کرده که کاهش مصرف خانگی در سال گذشته با همکاری مشترکان و صرفه‌جویی مردم همچنین مشوق‌های نقدی ممکن شده، پس دولت اقدام معنی‌داری مانند افزایش توان تولید برق، تعمیر و نوسازی شبکه انتقال یا بهینه‌سازی لوازم پرمصرف را انجام نداده است. نخستین تردید درباره‌ی این سخنان در پاراگراف بعدی اظهارات او نمایان می‌شود که گفته: «باوجود کاهش مصرف خانگی، در سال گذشته ۰/۳ درصد افزایش مجموع مصرف را شاهد بودیم.» همزمان مدیرعامل توانیر نیز در سخنانی با اشاره به کاهش مصرف برق در سال...

ادامه مطلب