راستی آزمایی ادعای تولید ۵/۵ میلیون بشکه نفت
بهزاد احمدی نیا
سید مهدیا مطهری، مدیر پژوهش و فناوری شرکت ملی نفت گفت: قرار است شرکت ملی نفت ۵/۵ میلیون بشکه تولید نفت داشته باشد که ۹۰۰ هزار بشکه از محل ازدیاد برداشت خواهد بود اما باید توجه داشت که لازمه این موضوع فناوری است.
میزان واقعیت این ادعا را با بررسی وضعیت تولید گاز که مهمترین عامل برای تولید نفت از میادین قدیمیست میتوان دریافت.
در گام نخست، همانگونه گوینده نیز یادآور شده، رسیدن به این هدفگذاری فقط با دسترسی به تکنولوژی بسیار مدرن برای ایران امکانپذیر است و ظرفیتهای فعلی چنین اقدامی را بهکلی غیرممکن میکند.
دولت رئیسی پیاپی از افزایش ۶۰درصدی تولید نفت بهعنوان دستاورد خود یاد میکند در حالی که این میزان تولید پیش از دولت وی و در دولت روحانی نیز وجود داشت و بهدلیل تحریمها و برای جلوگیری از انباشت نفت و همچنین آسیب به چاهها در اثر تولید بدون مشتری متوقف شده بود. همچنین این میزان افزایش تولید به بهایی بسیار گران بهدست آمده است.
برای افزایش میزان تولید نفت به سطحی که در زمان برجام وجود داشت، بخش قابل توجهی از ذخایر گاز و گازی که روزانه تولید میشود به چاههای نفت تزریق میشوند. این موضوع موجب شده که کمبود گاز در گام نخست موجب زیان میلیاردی در صنایع کشور که مسئول تولید و اشتغال هستند میشود. همچنین برآوردها نشان میدهند که در سالهای پیشرو نیز ضرر صنایع از این کمبود گاز تا سطح ۶ میلیارد دلار یعنی نزدیک به ۳۰درصد درآمد نفتی فعلی میرسد.
از سوی دیگر صنایع پترو-پالایشی که مسئول تأمین زنجیرهی حاملهای انرژی در کشور هستند نیز با مشکلات ناشی از قطع گاز روبرو هستند که این مسئله در کنار کمبود تولید میعانات گازی، ۱۰ درصد از تولید بنزین روزانه کشور را تهدید میکند.
هزینهی پنهان و بسیار سنگین دیگری که برای افزایش تولید نفت به هر قیمت ممکن در حال پرداخت شدن است، جان و سلامت شهروندان ایرانیست. برای هدایت گاز طبیعی به چاههای نفت و افزایش تولید، طی دو سال گذشته حتی در تابستان نیز نیروگاهها ناچار به مازوتسوزی و ایجاد آلودگیهای بسیار سمی در هوا مناطق مسکونی شدهاند. این موضوع فشار بسیار سنگینی بر نظام سلامت جامعه وارد کردته و از سوی دیگر دولت را ناچار به اعلام تعطیلیهای متناوب و کاهش بهرهوری و تولید از سوی دیگری کرده است.
در مجموع با وجود تمام مشکلاتی که بر سر افزایش تولید در شرایط فعلی وجود و باتوجه به اینکه استفاده از روش تزریق گاز نهتنها بیش از این کارآمد نیست بلکه امکان عملیاتی نیز ندارد و انزوای بینالمللی جمهوری اسلامی هم همچنان ادامه دارد، ادعای افزایش تولید نفت در سال آینده به سطح ۵/۵ میلیون بشکه که یک رکورد ۴۵ ساله است، نادرست خواهد بود.