بدیهی‌ترین واکنش به طرح شکایت از پرویز ثابتی، قائم‌مقام سابق دستگاه سابق امنیتی ایران، این است که هر مقامی قابل پیگرد و بازخواست است.

در دامگه عناوین

در دامگه عناوین نگاهی به شکایت از پرویز ثابتی ✍️بهزاد احمدی‌نیا «عدالت» شاید مقدس‌ترین و همزمان پیچیده‌ترین واژه‌ای است که بشر برای خود ساخته و طی قرن‌ها تمدن و تفکر همچنان در تکاپوی یافتن معنا و معادل واقعی برای آن است. اینکه این مفهوم از کجا آغاز و در کجا پایان می‌یابد و چگونه باید به آن دست‌یافت در کنار روش‌های این دست‌یابی که می‌تواند خود ناقض یا منافی دیگر مفاهیم کلیدی به‌ویژه در اخلاق باشد همگی بحث‌هایی هستند که در فلسفه و اخلاق و حقوق و بسیاری حوزه‌های دیگر به آن پرداخته می‌شود. آنچه در این نوشتار به آن می‌پردازیم، نه بحث پیچیده‌ی فلسفی بلکه مدارک و فکت‌های مهم واقعی در باره‌ی پرونده پرویز ثابتی است. شکنجه در هر شکل و نوعی معمولا در برخورد نخست امری نکوهیده و منفور است اما مانند هر مسئله‌ی اخلاقی دیگری این نیز نسبی است یعنی از شرایطی به شرایط دیگر ممکن است با رویکردی متفاوت از...

ادامه مطلب

«هر گردی گردو نیست» و این واقعیت را در ابعاد بزرگ و تاریخی در آنچه در آخر دهه‌ی ۸۰ میلادی در انقلاب رومانی رخ داد می‌توان مشاهده کرد.

انقلابی که انقلاب نبود

انقلابی که انقلاب نبود (درس‌هایی از سقوط قلابی یک دیکتاتور) ✍️بهزاد احمدی‌نیا در زندگی هر اتفاقی که ظاهری خوشایند دارد، لزوما به نتیجه‌ای دلخواه و خوشایند ختم نمی‌شود. به قول معروف می‌گویند: «هر گردی گردو نیست» و این واقعیت را در ابعاد بزرگ و تاریخی در آنچه در آخر دهه‌ی ۸۰ میلادی در انقلاب رومانی رخ داد می‌توان مشاهده کرد. در نوشتارهای پیشین روندی که در کشور رومانی پس از سقوط چائوشسکو، دیکتاتور مخوف کمونیست رخ داد و رویه‌ی عدالت انتقالی را شرح دادیم. در این نوشتار که شاید پایانی بر دوره‌ای از مباحث باشد، به درس‌هایی که باید از این رخداد گرفت می‌پردازیم. حزب کمونیست رومانی ۴۲ سال بر این کشور حکم راند و دو سوم از این مدت را تحت رهبری ژنرال چائوشسکو قرار داشت. این حکومت نه‌چندان طولانی همانند دیگر دیکتاتوری‌ها با سرکوب‌ها و خون‌ریزی‌های فراوان همراه بود. در این مسیر همسر چائوشسکو نیز نقشی فعال و مهم در تصمیم‌ها و...

ادامه مطلب

سرژا پوپوویچ، بنیان‌گذار جنبش «اتپور!»، در گفت‌وگو با ساناز بهزادی به اصول و استراتژی‌های مهم جنبش‌های مدنی می‌پردازد.

نقطه اشتراک مخالفان جمهوری اسلامی

سرژا پوپوویچ، یکی از بنیان‌گذاران جنبش «اتپور!» در صربستان و از چهره‌های برجسته در حوزه مبارزات بدون خشونت، در گفت‌وگو با ساناز بهزادی به اصول و استراتژی‌های مهم جنبش‌های مدنی می‌پردازد. او بر اهمیت برنامه‌ریزی دقیق، سازماندهی منسجم و استفاده از روش‌های مسالمت‌آمیز برای مقابله با رژیم‌های استبدادی تأکید دارد. پوپوویچ با اشاره به تجربه جنبش «اتپور!» در سرنگونی اسلوبودان میلوشویچ، توضیح می‌دهد که چگونه می‌توان با بهره‌گیری از تاکتیک‌های هوشمندانه و بسیج مردمی، قدرت سرکوب حکومت را به چالش کشید. به گفته او، آموزش و توانمندسازی اعضای جنبش‌ها نقش کلیدی در افزایش تاب‌آوری و موفقیت در برابر سرکوب دارد. در بخشی از گفت‌وگو، پوپوویچ برای توضیح اهمیت انتخاب شیوه‌های هوشمندانه اعتراض، مثالی می‌زند:«اگر ۱۰ هزار تن در یک میدان برای اعتراض جمع شوند، حکومت می‌تواند با نیروی ضدشورش آن‌ها را محاصره و سرکوب کند. اما اگر همین ۱۰ هزار تن در خانه‌هایشان بمانند و از پشت پنجره‌ها روی قابلمه‌ها بکوبند، حکومت...

ادامه مطلب

اگرچه عدالت انتقالی در آفریقای جنوبی بی‌نقص نبود، اما در تثبیت کشور نقشی حیاتی داشت و زمینه‌ای برای اذعان به جرایم از سوی جانیان فراهم کرد.

التیام یک ملت پس از آپارتاید

التیام یک ملت پس از آپارتاید عدالت انتقالی در آفریقای جنوبی پایان آپارتاید در سال ۱۹۹۴ نقطه عطفی تاریخی در آفریقای جنوبی بود. این تحول به دهه‌ها تبعیض نژادی سازمان‌یافته و نقض حقوق بشر پایان داد اما با وجود گذار سریع سیاسی، کشور با چالشی عظیم روبرو شد: چگونه می‌توان جنایات گذشته را بدون فرو رفتن در هرج و مرج بیشتر مدیریت کرد؟ پاسخ در مدلی پیشگام از عدالت انتقالی نهفته بود که حقیقت و آشتی را بر انتقام اولویت می‌داد. مسیری که ماندلا و توتو انتخاب کردند، دشوارترین راه برای عبور از سخت‌ترین دوران و آرام کردن جامعه‌ای لبالب از خشم بود. رژیم آپارتاید آفریقای جنوبی طی دوران مبارزات برابری خواهانه‌ی سیاهان، از هیچ جنایت و خشونتی خودداری نکرده و تاریخی از خون را پشت سر خود گذاشته بود. این وضعیت چالشی را پیش‌روی انقلاب گذاشت که اگرچه غیرممکن می‌نمود اما در آخر با موفقیت قابل قبولی همراهی شد.   مدیریت آشوب انتقالی با انتخاب...

ادامه مطلب

محمد مصدق با انحلال مجلس و تمرکز قدرت، فضای سیاسی را بحرانی کرد. شاه نیز بر اساس اختیارات قانونی، فرمان عزل مصدق را صادر کرد.

محمد مصدق علیه پادشاهی مشروطه

محمد مصدق علیه پادشاهی مشروطه چرا روایت ۲۵ تا ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ تحریف شده است؟ آنچه در افواه عمومی ثبت شده: 🔺«آمریکا و بریتانیا با یک کودتای نظامی، دولت ملی و محبوب ایران را سرنگون کردند.» اما آیا این روایت، همه ماجرا است؟ روایتی که رسانه‌های داخلی و خارجی تبلیغ کردند، تنها یک بُعد ماجرا می‌باشد. 🔺بررسی دقیق‌تر نشان می‌دهد که ماجرا پیچیده‌تر از یک «کودتای خارجی» است. محمد مصدق با انحلال مجلس و تمرکز قدرت، فضای سیاسی را بحرانی کرد. شاه نیز بر اساس اختیارات قانونی، فرمان عزل مصدق را صادر کرد اما مصدق این فرمان را نپذیرفت و در برابر آن ایستاد. مصدق با انحلال نهادهای قانونی، پایه‌های مشروطه را تضعیف کرد. آیا مقاومت در برابر قانون را می‌توان دموکراسی نامید؟ روز ۲۸ مرداد، مردم از خیابان‌ها قیام را آغاز کردند. این حرکت مردمی ایران را از آشوب و خطر افتادن در دامن شوروی نجات داد. اما روایت غالب این رویداد را به‌عنوان یک «کودتای خارجی» معرفی...

ادامه مطلب

این شکل از نفوذ نیازمند زمان بیشتر و جلب اعتماد عمومی است پس باید برنامه‌ریزی و آمادگی پیشین برای آن وجود داشته باشد.

نفوذ، آسان‌ترن راه مقابله با جنبش (بخش دوم)

نفوذ، آسان‌ترن راه مقابله با جنبش (بخش دوم) مأموران محرک در خیابان و رسانه‌ها بهانه‌تراشی می‌کنند ✍️بهزاد احمدی‌نیا در بخش نخست شرح داده شد که «نفوذ» کم‌هزینه‌ترین و مطلوب‌ترین روش دستگاه‌های سرکوب برای مقابله با حرکت‌های اجتماعی است. انواع مختلف نفوذ در سطح‌های مختلف یک حرکت اجتماعی نیز معرفی شدند. همچنین برای شما نوشتیم که در پایین‌ترین سطح سرکوب یعنی برخورد با اعتراضات خیابانی، از دو روش نفوذ استفاده می‌شود. یکی از این دو روش یعنی استفاده از مخبرها بررسی شد و اکنون وارد بخش دوم یعنی مأموران می‌شویم. مأموران محرک واقعیت این است که هر جنبش اجتماعی‌ای با حرکت‌ها و اقدامات مسالمت‌آمیز آغاز شده و توسعه می‌یابد اما برای تبدیل شدن به انقلاب (در معنای جامعه‌شناختی، انقلاب جنبشی پیروز است که ساختارهای سیاسی و اجتماعی را دستخوش تغییرات بنیادی می‌کند) ناگزیر به تقابل با خشونت سرکوب و ارائه‌ی نیروی اجتماعی و فیزیکی قدرتمندتر از نیروی سرکوب است. در بسیاری از موارد بهترین راه برای...

ادامه مطلب

ساختن و راه‌اندازی هر سازه‌ای، چه ساختمان باشد و چه جنبش اجتماعی، کاری دشوار و زمان‌بر است و ویران کردن آن نیازمند نیرویی حتی بیشتر خواهد بود.

نفوذ، آسان‌ترن راه مقابله با جنبش (بخش نخست)

نفوذ، آسان‌ترن راه مقابله با جنبش (بخش نخست) ✍️بهزاد احمدی‌نیا ساختن و راه‌اندازی هر سازه‌ای، چه یک ساختمان باشد و چه یک جنبش اجتماعی، کاری دشوار و زمان‌بر است. و ویران کردن آن معمولا نیازمند نیرویی به‌همان‌اندازه یا حتی بیشتر خواهد بود. در این میان دانش تخریب در تمامی حوزه‌های مختلف مسئولیت یافتن راه‌هایی برای ویران کردن با کمترین تلاش، هزینه و مشکلات جانبی را برعهده دارد. در حوزه‌ی پدیده‌های اجتماعی و به‌ویژه جنبش‌ها نیز این معادله کاملا صادق است. در نوشتارهای پیشین، براساس پژوهش‌های میدانی و علمی نشان دادیم که سازمان‌دهی و رهبری دو رکن در جنبش‌های اجتماعی هستند که بدون آنها امکان موفقیت وجود ندارد. یادآوری این نکته در اینجا ضروری است که این دو رکن با استفاده از ابزرهای مختلف مسئولیت ایجاد همبستگی و یکپارچگی در جنبش‌ها را بر عهده دارند. به‌بیان دیگر، یکپارچگی و همبستگی در بدنه‌ی جنبش، اصلی‌ترین ستون یک حرکت اجتماعی محسوب می‌شود. یک حرکت اجتماعی هر اندازه...

ادامه مطلب

در این بخش، به بررسی عمیق مدل تصمیم‌گیری شهروندان و تأثیر اطلاعات خصوصی و عمومی بر تصمیمات مربوط به شورش و انقلاب می‌پردازیم.

ریاضیات یک انقلاب موفق (بخش دوم)

ریاضیات یک انقلاب موفق چرا خاکستری‌ها انقلابی نمی‌شوند؟ بخش دوم ✍️مهدی شادمهر و دن برنهارد مقاله‌ی پیش‌رو، یک پژوهش دانشگاهی با استفاده از مدل‌های ریاضی برای برآورد وقوع انقلاب در پی یک شورش و احتمال موفقیت آن و همچنین عوامل موثر در پیروزی و شکست است. نتایج به‌دست آمده از این تحقیق که در دو بخش ترجمه و منتشر می‌شود، در برخی موارد شگفت‌انگیز و حتی تعجب‌آور هستند. برای بسیاری شاید قابل تصور نباشد که رویدادهای اجتماعی را بتوان با استفاده از ریاضیات محاسبه و پیش‌بینی کرد. این بخش از جامعه‌شناسی را دانش مدل‌سازی می‌نامند. در این روش هر داده‌ی اجتماعی مانند «میزان استفاده‌ی هر فرد از اینترنت» را با یک مقیاس ریاضی نامگذاری کرده و سپس با استفاده از فرمول‌های مرتبط ریاضی می‌توان تاثیر آن در یک رویداد مشخص را محاسبه کرد. در جامعه‌شناسی از این روش‌ها برای تحقیق درباره‌ی آنچه در جامعه جریان دارد و برآورد آنچه پیش‌رو است استفاده می‌شود. مانند هر...

ادامه مطلب

شاید قابل تصور نباشد که رویدادهای اجتماعی را با استفاده از ریاضیات محاسبه و پیش‌بینی کرد. این بخش از جامعه‌شناسی را دانش مدل‌سازی می‌نامند.

ریاضیات یک انقلاب موفق

ریاضیات یک انقلاب موفق چرا خاکستری‌ها انقلابی نمی‌شوند؟ بخش نخست ✍️مهدی شادمهر و دن برنهارد مقاله‌ی پیش‌رو، یک پژوهش دانشگاهی با استفاده از مدل‌های ریاضی برای برآورد وقوع انقلاب در پی یک شورش و احتمال موفقیت آن و همچنین عوامل موثر در پیروزی و شکست است. نتایج به‌دست آمده از این تحقیق که در دو بخش ترجمه و منتشر می‌شود، در برخی موارد شگفت‌انگیز و حتی تعجب‌آورند. برای بسیاری شاید قابل تصور نباشد که رویدادهای اجتماعی را بتوان با استفاده از ریاضیات محاسبه و پیش‌بینی کرد. این بخش از جامعه‌شناسی را دانش مدل‌سازی می‌نامند. در این روش هر داده‌ی اجتماعی مانند «میزان استفاده‌ی هر فرد از اینترنت» را با یک مقیاس ریاضی نام‌گذاری کرده و سپس با استفاده از فرمول‌های مرتبط ریاضی می‌توان تاثیر آن در یک رویداد مشخص را محاسبه کرد. در جامعه‌شناسی از این روش‌ها برای پژوهش درباره‌ی آنچه در جامعه جریان دارد و برآورد آنچه پیش‌رو است استفاده می‌شود. مانند هر دانشی...

ادامه مطلب

شهر استراتژیک حما که حکومت اسد از آن برای کنترل شمال غربی سوریه و حمله به مواضع مخالفان استفاده می‌کرد، به کنترل مخالفان درآمده است.

چرایی پیروزی و شکست انقلاب‌ها

حما پس از حلب، حمص پس از حما ✍️ساسان آقایی شهر استراتژیک حما بدون مقاومت قابل توجهی از سوی ارتش بشار اسد، به کنترل نیروهای تحریر شام و دیگر مخالفان درآمده است. شهری که حکومت اسد از آن برای کنترل شمال غربی سوریه و حمله به مواضع مخالفان استفاده می‌کرد. فیلم‌های منتشرشده، بیان‌گر حضور آن‌ها در بخش‌هایی از این شهر است و رسانه‌های رسمی حکومت اسد نیز خبر از تخلیه‌ی حما داده‌اند. گویا فرآیند این تخلیه به شکلی شتابان و بی‌برنامه بوده که جنگنده‌های نیروی هوایی اسد نیز در فرودگاه حما جا مانده‌اند یا جا گذاشته شده‌اند! این جنگنده‌ها، مهم‌ترین تکیه‌گاه رژیم از زمان آغاز انقلاب سوریه در ۲۰۱۱ و سپس چنگ داخلی خونین بودند و برتری هوایی کلیدی ارتش اسد بر مخالفان، سبب حفظ حکومت اسد شده بود. خروج یک به یک شهرهای مهم سوریه از کنترل اسد، به شکلی ساده‌سازی شده و ارتش اسد تا آن اندازه فاقد اراده در جنگیدن به...

ادامه مطلب