نگاهی به شورش‌های دهه‌های ۶۰ و ۷۰ ایران دهه‌ی ۷۰، پایان ماه عسل ✍️بهزاد احمدی‌نیا   شورش کوی طلاب دهه‌ی ۱۳۷۰ شورش‌های خیابانی علیه جمهوری اسلامی را رنگ و بوی تازه‌ای داد. نخستین اقدام، تقابل میان آستان قدس رضوی و شهرداری مشهد از یک سو و کم‌درآمدترین قشر ساکن مشهد در کوی طلاب از سوی دیگر بود. نهم خرداد ۱۳۷۱ مردم در مقابل بولدوزرها و لودرهایی که برای تخریب کوی طلاب به منظور نوسازی آمده بودند ایستادند و حضور نیروی انتظامی و شلیک به یک دانش‌آموز موجب شد آتش شورش شهر را فرا بگیرد. بسیاری از بانک‌ها و دفاتر آستان قدس رضوی به آتش کشیده شدند. شورش طی یک روز با سرکوب نیروی انتظامی به پایان رسید و سپس ابراهیم رئیسی، دادستان وقت تهران، حکم اعدام ۴ تن از بازداشتی‌ها را صادر کرد و آنها اعدام شدند. شورش اسلامشهر سه سال پس از این حادثه، در پانزده فروردین ۱۳۷۴ یک گروه دیگر از طبقه‌ی فقیر در ایران...

نگاهی به شورش‌های دهه‌های ۶۰ و ۷۰ ایران دهه‌ی ۶۰، سال‌های آرامش و تشویش ✍️بهزاد احمدی‌نیا در نوشتارهای پیشین درباره‌ی تفاوت‌ها و شباهت‌های شورش، جنبش و انقلاب توضیحاتی داده شد. از جمله نکته‌های قابل بررسی در رویدادهای اجتماعی، یافتن شباهت‌ها یا ویژگی‌های مشترک بین پدیده‌های گفته‌شده است. اما باید گفت ویژگی‌های کلیدی هر کدام است که تعیین‌کننده‌ی نوع رویداد خواهد بود. شورش‌ها چند ویژگی مهم دارند. نخست اینکه به‌شدت خشونت‌محور و هیجانی هستند. معمولا از پیش اعلام شده نیستند؛ واکنشی هستند، یعنی در واکنش به یک رویداد رخ می‌دهند و رهبری ندارند. شورش لزوما هدف مشخصی در زمان شروع ندارد. تغییر هرکدام از این ویژگی‌ها می‌تواند منجر به تغییر شورش و تبدیل آن به انقلاب یا حتی جنبش شود اما این نیز قطعی نیست. برای نمونه شورش ممکن است در پاسخ به فراخوان یک گروه یا شخص روی دهد. دهه‌ی ۶۰ شمسی، آرامش پس از تثبیت جمهوری اسلامی دهه‌ی ۱۳۶۰ در ایران برای جمهوری اسلامی که...

نویسنده: بهزاد احمدی نیا آنگاه که نظام‌های سیاسی-اجتماعی در یک جامعه ساختارهای قانونی، مشروعیتی و سازمانی را برای ایجاد تغییر یا تغییرات مورد نظر جامعه نداشته باشند، جامعه این تغییرات را بیرون از قدرت و نظام حاکم پیگیری خواهد کرد. همانگونه که می‌دانیم، در جامعه‌شناسی و به‌طور کلی «علوم انسانی» جامعه به‌عنوان یک موجود زنده درنظر گرفته می‌شود که تمامی ویژگی‌های یک انسان مفرد را به‌صورت یک کل متشکل از انسان‌ها در خود دارد. این موجود زنده بی‌شک همچون هر حیات دیگری، برای ادامه‌ی بقا نیازمند تغییرات و انطابق با شرایط بیرونی و درونی خود است و موظف است موانع موجود بر سر راه این تغییرات را از میان بردارد یا اینکه به زوال و نابودی تن دهد. در مجموعه نوشتارهایی که از این پس در وبسایت جامعه‌ی باز منتشر خواهد شد، به بررسی شباهت‌ها، تفاوت‌ها، لازمه‌ها و نمونه‌های این مثلث خواهیم پرداخت. در وضعیت طبیعی و در یک جامعه‌ی مدرن و پویا،سازوکارهایی...

اقتصاد ترکیه از عثمانی تا اردوغان بهزاد احمدی‌نیا کسانی که برای مدتی در ترکیه زندگی کرده‌اند طی هفته‌های نخست اقامت متوجه این واقعیت می‌شوند که در این کشور منابع بسیاری برای مواد غذایی وجود دارد. در گوشه‌کنار شهر‌های بزرگ ساحلی مردم می‌توانند با قلاب ماهیگیری کنند، در فاصله کمی خارج از هر شهری جنگل وجود دارد که مملو از درختان میوه خودروست. در کنار آن انواع گیاهان و سبزیجات وحشی نیز تقریبا در تمام این سرزمین در دسترس عموم است به‌شکلی که حتی اگر شخص درآمدی برای خرید غذا نداشته باشد باز هم احتمال گرسنگی بسیار کم است. سرزمینی حاصلخیز که طی نیم‌قرن گذشته توانسته از دل خاکسترهای یک امپراطوری فروپاشیده به جایگاه قابل قبولی در اقتصاد منطقه و جهان رسیده است. پرسش اینجاست که آیا حاصلخیزی این سرزمین موجب چنین رشدی شده یا عامل و اقدامات دیگری این رشد را رقم زده است؟ ترکیه به شکلی که امروز شناخته می‌شود تنها پس...

خصوصی‌سازی، تاریخچه‌ای از عقلانیت حاکمان ایران بهزاد احمدی‌نیا بخش نخست انتقال مالکیت از دولت به بخش غیر مرتبط با دولت، خواه عموم مردم و خواه یک یا چند شرکت کاملا خصوصی و حتی اشخاص سرمایه‌دار، در اقتصاد مدرن با نام «خصوصی‌سازی» شناخته می‌شود. در قرن بیستم و با رشد تفکر دموکراسی و لیبرالیسم در کشورهای در حال توسعه، این واژه وارد ادبیات اقتصادی جهان شد. آنچه در دیگر نقاط جهان رخ‌داد در حوصله‌ی این نوشتار نیست و جداگانه به آن خواهم پرداخت اما در اینجا نگاهی می‌کنیم به ظهور و تداوم خصوصی‌سازی در ایران و آنچه به‌عنوان دستاورد و پیامد برای جامعه ما داشته است. سه دولت قربانی نخستین خصوصی‌سازی ایران محمدرضا شاه پهلوی، پس از آنکه بر دشواری‌های دو دهه‌ی نخست نشستن بر تخت چیره شد و کشور را از ورطه‌ی جنگ جهانی دوم و پیامدهایش بیرون کشید، دریافت که پیشرفت و توسعه‌ی اقتصادی و علمی ممکن نیست مگر اینکه سرمایه‌ها در مسیری درست...