ترکیه

اقتصاد ترکیه از عثمانی تا اردوغان

اقتصاد ترکیه از عثمانی تا اردوغان بهزاد احمدی‌نیا در دهه‌ی ۱۹۸۰ میلادی برنامه‌های اقتصادی-سیاسی ترکیه متمرکز بر دو اقدام بود: نخست برداخت دیون و کنترل وام‌ها و دوم کنترل تورم و افزودن بر ارزش پول ملی. برای رسیدن به این دو هدف، ترکیه باید توسعه‌ی اقتصادی را متوازن می‌کرد و سهم صنایع، خدمات و کشاورزی از نیروی کار و درآمد را متوازن می‌ساخت. در پایان این دهه و پس از آنکه ترکیه درخواست عضویت در جامعه‌ی‌اروپا را داده بود، همچنان بدهی‌های خارجی و تراز منفی تجارت با اروپا برای اقتصاد ترکیه مشکل‌ساز بود و درآمد سرانه ۱۷۰۰ دلار در این کشور در مقایسه با ۱۶ هزار دلاری که آلمان و فرانسه داشتند این هدف را غیر ممکن می‌نمود تا اینکه در ۱۹۹۳ کشورهای اروپا نامزدی ترکیه برای عضویت در این اتحادیه را پذیرفتند و ترکیه با دریافت این نامزدی امتیازهای بزرگ اقتصادی را نصیب خود کرد. همزمان با پذیرش ترکیه به‌عنوان نامزد، اتحادیه...

ادامه مطلب

کشاورزی

شکست توسعه کشاورزی در جمهوری اسلامی

شکست توسعه کشاورزی در جمهوری اسلامی منبع: کتاب تقلا برای توسعه در ایران بحران‌ها در ایران بخشی جدانشدنی از مسائل روز هستند اما شاید میان این بحران‌ها، چالش آب از همه مهمتر و جدی‌تر باشد. بخش بزرگی از سرزمین ایران به‌صورت تاریخی بیابانی و با بارش کم بوده و امروز با جمعیت فعلی، بحران ناترازی عرضه و تقاضا در بخش آب نمودی جدی پیدا کرده است. در این بین بخش کشاورزی در رقابت با مصرف خانگی و صنعتی، به‌طور مستقیم با این بحران دست به گریبان است. در شرایطی که تقاضا برای آب روزافزون است، خشک شدن دریاچه‌ها و ناپدید شدن رودخانه‌ها یا به انتها رسیدن منابع دیگر آب همگی نشان از بحرانی جدی در کشور هستند؛ بحرانی که می‌تواند منجر به تنش‌های محلی و حتی منطقه‌ای شود. به‌طور حتم در این وضعیت، اولویت با ارائه‌ی آب آشامیدنی به بخش خانگی‌ست اما این تنها چالش بخش کشاورزی نیست. آب برای صنعت نیز نقشی...

ادامه مطلب

جمعیت

توسعه جمعیت در ایران، در آستانه‌ی شکست

توسعه جمعیت در ایران، در آستانه‌ی شکست منبع: کتاب تقلا برای توسعه در ایران آغاز حرکت معادلات جمعیتی ایران به سوی معیارهای عصر مدرن، از نیمه‌دوم قرن بیستم کلید خورد و در همین دوره عوامل مهم جمعیتی مانند مرگ و میر نوزادان،؛ سلامت مادران و طول عمر برای همیشه تغییر کردند. این تغییرات منجر به شکل‌گیری معادلاتی تازه در حوزه‌ی جمعیت شد که منجر به افزایش گردید اما این افزایش درواقع شمشیری دودم بود که می‌توانست موجب پیشرفت یا پس‌رفت کشور شود. روی بد این سکه آنجاست که افزایش جمعیت (در صورت متوازن نبودن توسعه در دیگر حوزه‌ها) عامل اصلی فقر، بیکاری، سوء تغذیه و فرار مغازهاست. روی خوش این ماجرا آنجاست که با افزایش  و به‌ویژه افزایش جمعیت جوان و نیروی کار فعال در جامعه در صورتی که از آن در مسیر درست استفاده شود، منجر به رونق تولید و اقتصاد و توسعه‌ای همه‌جانبه در عرصه‌های مختلف خواهد شد. آمارها و اعداد جمعیتی...

ادامه مطلب

توسعه‌ی نفت و انرژی

شکست جمهوری اسلامی در توسعه‌ی نفت و انرژی

شکست جمهوری اسلامی در توسعه‌ی نفت و انرژی منبع: کتاب تقلا برای توسعه در ایران معادله‌ی انرژی  در ایران از یک قرن پیش و با کشف و استخراج نفت برای همیشه تغییر کرد اما این تغییر همواره در جهت مثبت نبوده است. از آن زمان تا امروز مهمترین منبع درآمدی دولت‌های ایران صادرات نفت بوده در حالی که نزدیک به نیم‌قرن از کشف گاز در ایران می‌گذرد. اکنون ایران در رتبه‌ی دوم ذخایر گاز جهان و رتبه‌ی چهارم ذخایر نفت قرار گرفته است. این دسترسی آسان به منابع انرژی موجب شده طی دوران‌های مختلف و به‌ویژه پس از انقلاب اسلامی، نمودارهای مصرف در داخل ایران سر به فلک بکشندو توسعه‌ی نفت و انرژی به کلی ناکام بماند. از دهه‌ی ۱۹۷۰ تا امروز میزان نسبت مصرف انرژی به درآمد، ۱۰ برابر شده و این درحالی‌ست که قیمت فرآورده‌ها و حامل‌های انرژی در ایران عملا کاهش یافته است. از سوی دیگر، سبد مصرف انرژی هم...

ادامه مطلب

توسعه

نیروی کار و شکست توسعه در ایران

نیروی کار و شکست توسعه در ایران منبع: کتاب تقلا برای توسعه در ایران از سال‌ ۱۹۶۰ و با آغاز فرایند توسعه در ایران، نیروی کار یا همان کارگران ماهر و ساده‌ای که بازووان این توسعه بودند تحت تأثیر عوامل مختلفی دچار تغییر شده‌اند. عوامل دموگرافیک، سطح آموزش، مهاجرت از روستاها به شهرها، مهاجرت از ایران و مهاجران خارجی که به ایران آمده‌اند، عوامل اقتصاد کلان، تعداد افراد در سن کار و حتی تغییراتی که در خانوارها ایجاد شده بر توسعه‌ی نیروی کار در ایران اثر گذاشته‌اند. تحصیلات و سرمایه انسانی طی این سال‌ها اثر بسزایی در رشد اقتصادی ایران داشته که نیازمند بررسی در بخشی مجزاست. سرمایه انسانی نیروی کار را به‌طور کلی می‌توان به دو دسته تقسیم کرد، نیروی کار فعال و نیروی کار غیرفعال. نخستین گروه آن بخش از جمعیت هستند که در سن فعالیت قرار دارند حال آنکه یا مشغول به کار هستند یا در بازار کار به دنبال شغل...

ادامه مطلب

توسعه

از هر چهار نفر ایرانی یک نفر حاشیه‌نشین است

توسعه اقتصادی و اجتماعی در جمهوری اسلامی: از هر چهار نفر ایرانی یک نفر حاشیه‌نشین است   نبود امکانات اولیه زندگی مانند مسکن، اشتغال، تحصیلات تا ۱۲ سال، سلامت، خوراک و پوشاک  دوهزار و ۲۰ منطقه  تعداد نواحی   ۱۹ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر  جمعیت   ۲۶ میلیون نفر تعداد حاشیه‌نشینان در ایران   حدود یک چهارم جمعیت کشور از امکانات اولیه زندگی محروم است

ادامه مطلب

اقتصاد

راز عقب ماندگی سیاسی و اقتصادی حکمرانی‌ها

راز عقب ماندگی سیاسی و اقتصادی حکمرانی‌ها جامعه باز: یافته‌های پژوهشگرانی همچون فرانسیس فوکویاما نیز نشان می دهد اغلب کشورهایی توانسته‌اند در عرصه اقتصاد، سیاست و توسعه پایدار موفق باشند، که نخست درک عمیقی از «هویت ملی و فرهنگی» را شکل داده‌اند. به باور فوکویاما کارکرد «هویت ملی» منجر به «امنیت فیزیکی»، «توسعه اقتصادی»، «بالا رفتن کیفیت حکومت‌ها»، «افزایش اعتماد در جامعه»، کاهش «نابرابری اقتصادی» و در نهایت «ممکن کردن لیبرالیسم و دمکراسی» در یک کشور شود و فقدان «هویت ملی» بالطبع به «جنگ داخلی» آنچنان که در عراق و سوریه اتفاق افتاد، به افزایش «فساد سیستماتیک» آنچنان که در افغانستان، ایران و عراق رخ داد، به شکست «توسعه اقتصادی و سیاسی» آنچنان که در ایران شاهد آنیم، خواهد انجامید. از این منظر است که کشورهای پادشاهی مشروطه در جهان بهترین کیفیت دموکراسی، توسعه اقتصادی و توسعه سیاسی را در جهان مدرن رقم زده‌اند. چون توانسته اند ضمن حفظ هویت تاریخی فرهنگی خود، سیستم سیاسی خود را نیز مدرن و...

ادامه مطلب

دبی سیاحتی‌ترین شهر دنیا می‌شود

دبی سیاحتی‌ترین شهر دنیا می‌شود

دبی سیاحتی‌ترین شهر دنیا می‌شود دولت امارات متحده عربی می‌خواهد تا سه سال دیگر سالی ۲۵ میلیون گردشگر را به دبی جذب کند. آنها می خواهند «سیاحتی‌ترین شهر دنیا باشند». تا پیش از این تصمیم، تنها قوانین شریعت اسلام در این کشور حکمفرما بود. اما رسانه ها از قانون مدنی جدید خبرداده‌اند که براساس آن، غیرمسلمانان نیز می‌توانند از حقوق مدنی بهره‌مند شوند. بر أساس این قوانین برای غیرمسلمانان در امور ازدواج، طلاق، ارث یا حضانت فرزند وتقسیم اموال و تنظیم مناسبات اقتصادی زوجین منطبق با استانداردهای حقوقی بین‌المللی است. این کشور سال گذشته نیز از روابط جنسی قبل از ازدواج، مصرف الکل جرم زدایی کرد. این در حال است که بابک دین‌پرست، معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منطقه‌ای وزارت کشور ایران از شکست طرح مجوز اقامت ۵ ساله سرمایه‌گذاران خارجی خبر داد. دلایل بسیاری همچون اجرای قوانین اسلامی نبود استانداردهای مالی وحقوقی بین‌الملل مانند FATF نبود امنیت سرمایه گذاری وحق مالکیت خصوصی نبود بازار آزاد و عملکرد نهادهای امنیتی در بازداشت...

ادامه مطلب