اهمیت راستی‌آزمایی در هیاهوی اخبار و اطلاعات
نیلوفر غلامی
در «عصر ارتباطات» و با حجم بسیار زیاد اخبار و مطالب منتشر شده،
«راستی‌آزمایی» به چالشی بسیار مهم نه تنها برای روزنامه‌نگاران و خبرنگاران،
بلکه برای سیاستمداران، مسئولان و همچنین عموم مردم تبدیل شده است.
با در نظر گرفتن جامعه ایران و سرعت بسیار بالای رویدادهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی
و همچنین فعالیت شبانه‌روزی «دستگاه پروپاگاندای حکومتی جمهوری اسلامی» راستی‌آزمایی و اعتبارسنجی اخبار بیش از پیش اهمیت یافته است.
جمهوری اسلامی سرمایه‌گذاری بسیار زیادی در بخش سایبری کرده
و به اعتراف رسانه‌های وابسته به نظام «هزار گردان سایبری» تنها توسط بسیج راه اندازی شده است.
وب‌سایت Defense Tech در سال ۲۰۱۶ «ارتش سایبری جمهوری اسلامی» را زیرمجموعه تیم رصد سایبری سپاه و بودجه آن را ۷۶ میلیون دلار اعلام کرد.
این مؤسسه همچنین تعداد نیروهای این ارتش را دست‌کم ۲۴۰۰ نفر و ۱۲۰۰ نفر ذخیره برآورد کرده بود.
از جمله اهداف ارتش سایبری پخش اخبار غیرواقعی و دروغین در جهت پیش‌برد «منافع و سیاست‌های حکومت» است.
به این ترتیب رسانه‌ها و مطبوعات به عنوان «رکن چهارم دموکراسی»
و ابزاری مهم برای دستیابی به «آزادی و شفافیت»، وظیفه سنگینی به عهده دارند
و بررسی صحت اخبار برای رسانه‌ها و روزنامه‌نگاران خارج از ایران با در نظر گرفتن شرایط موجود هم به مراتب حائز اهمیت‌تر است و هم دشوارتر.
استفاده از منابع معتبر برای بررسی اخبار، ارتباط گرفتن با منابع محلی، به‌کارگیری ابزارهای نرم افزاری برای بررسی صحت تصاویر و ویدیوها،
استفاده از توانایی‌های محاسباتی برای اطمینان از درستی اطلاعات و آمار ارائه شده و دقت به جهت‌گیری
و غرض سیاسی اخبار و مطالب از جمله راه‌های موجود برای مصون ماندن از «اطلاعات نادرست» هستند.
با رواج شبکه‌های اجتماعی و پدیده «شهروند خبرنگار»، سد انحصار اخبار توسط رسانه‌های وابسته به حکومت شکسته شده
و ارتباط برقرار کردن با شهروند خبرنگاران با رعایت مسائل امنیتی،
یکی دیگر از راه‌های موثر و در دسترس برای دریافت و یا اعتبارسنجی اخبار است.
به‌کارگیری شبکه‌های اجتماعی در خبررسانی و بهره برداری از اطلاعات و اخبار،
تجربه‌ها و تصاویر شهروند-خبرنگاران، به آگاهی رسانی وسیع‌تر کمک شایانی می‌کند.
نه تنها روزنامه‌نگاران و فعالان سیاسی و اجتماعی، بلکه شهروندان عادی نیز در مواجهه با انبوه اطلاعات، باید نسبت به اعتبارسنجی حساس باشند
و برای دریافت اخبار و اطلاعات تنها به یک منبع اعتماد نکنند و با اندکی تحقیق یا مطالعه جانبی،
آگاهانه از منابع خبری استفاده کنند تا تبدیل به «هدفی آسان و دست یافتنی» برای دستگاه‌های پروپاگاندا تبدیل نشوند.
