حما پس از حلب، حمص پس از حما
✍️ساسان آقایی
شهر استراتژیک حما بدون مقاومت قابل توجهی از سوی ارتش بشار اسد، به کنترل نیروهای تحریر شام و دیگر مخالفان درآمده است. شهری که حکومت اسد از آن برای کنترل شمال غربی سوریه و حمله به مواضع مخالفان استفاده میکرد. فیلمهای منتشرشده، بیانگر حضور آنها در بخشهایی از این شهر است و رسانههای رسمی حکومت اسد نیز خبر از تخلیهی حما دادهاند.
گویا فرآیند این تخلیه به شکلی شتابان و بیبرنامه بوده که جنگندههای نیروی هوایی اسد نیز در فرودگاه حما جا ماندهاند یا جا گذاشته شدهاند! این جنگندهها، مهمترین تکیهگاه رژیم از زمان آغاز انقلاب سوریه در ۲۰۱۱ و سپس چنگ داخلی خونین بودند و برتری هوایی کلیدی ارتش اسد بر مخالفان، سبب حفظ حکومت اسد شده بود.
خروج یک به یک شهرهای مهم سوریه از کنترل اسد، به شکلی سادهسازی شده و ارتش اسد تا آن اندازه فاقد اراده در جنگیدن به نظر میرسد، که شک و ظن به نوعی توافق برای پایان بشار اسد میرود. هدف پسین مخالفان، احتمالا شهر حمص خواهد بود که یک دهه پیش به «پایتخت انقلاب» شهرت یافت.
به نظر خروج حمص از کنترل رژیم اسد چندان دشوار نباشد. اما باید دید اسد و از آن مهمتر پوتین سرانجام در دو مقصد نهایی، کلیدی و سرنوشتساز لاذقیه و دمشق به نبرد علیه مخالفان و عقب راندن آنها دست میزنند؟ و پرسش کلیدی: آیا اساسا ارتش اسد عزمی برای جنگیدن دارد، البته اگر بتوان هنوز ارتش سوریه را «ارتش وفادار به اسد» نامید!
انقلابها چگونه شکست میخوردند؟ و چگونه پیروز میشوند؟
تکتک شهرهایی که دارند بدون مقاومت از کنترل رژیم اسد خارج میشوند، در سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۲ به دست میلیونها شهروند انقلابی سوریه آزاد شده بودند اما آن انقلاب با «تصمیم نیروهای مسلح» به وسیلهی جنگندههای روسی، بمبهای بشکهای، محاصره و ایجاد قحطی عمدی، کشتن ۵۰۰ هزار تن و وارد ساختن داعش به زمین سوریه نابود شد.
حالا در غیاب مردم سوریه و بدون نیاز به جانفشانی از سوی شهروندان، حلب، حما، حمص، درعا و دیگر شهرهای سوریه، یک به یک، بدون مدافع از زیر یوغ اسد خارج میشوند و این بار هزار و یکم اثبات این است که:
«خیزشها را شجاعت مردم آغاز میکند و تصمیم ارتش (قوای مسلح) آن را پایان میدهد. شجاعت مردم، عامل پیروزی یا شکست در خیزشها نیست بلکه تعیینکنندهترین عامل، قدرت اسلحه است که کدام سمت را نشانه میرود».
انقلاب سوریه یک دهه پیش با وجود چند سال مقاومت، دلیری بسیار و آنهمه جانسپاریها، با «تصمیم نیروهای مسلح» شکست خورد. و اکنون به نظر برانداختن اسد در غیاب مردم اما «با تصمیم نیروهای مسلح» درحال رخداد است!
نکته: دیدگاههای ابراز شده در این نوشتار لزوما بازتاب سیاستهای «موسسه ترویج جامعه باز» نمیباشد.