اگرچه عدالت انتقالی در آفریقای جنوبی بی‌نقص نبود، اما در تثبیت کشور نقشی حیاتی داشت و زمینه‌ای برای اذعان به جرایم از سوی جانیان فراهم کرد.

التیام یک ملت پس از آپارتاید

التیام یک ملت پس از آپارتاید عدالت انتقالی در آفریقای جنوبی پایان آپارتاید در سال ۱۹۹۴ نقطه عطفی تاریخی در آفریقای جنوبی بود. این تحول به دهه‌ها تبعیض نژادی سازمان‌یافته و نقض حقوق بشر پایان داد اما با وجود گذار سریع سیاسی، کشور با چالشی عظیم روبرو شد: چگونه می‌توان جنایات گذشته را بدون فرو رفتن در هرج و مرج بیشتر مدیریت کرد؟ پاسخ در مدلی پیشگام از عدالت انتقالی نهفته بود که حقیقت و آشتی را بر انتقام اولویت می‌داد. مسیری که ماندلا و توتو انتخاب کردند، دشوارترین راه برای عبور از سخت‌ترین دوران و آرام کردن جامعه‌ای لبالب از خشم بود. رژیم آپارتاید آفریقای جنوبی طی دوران مبارزات برابری خواهانه‌ی سیاهان، از هیچ جنایت و خشونتی خودداری نکرده و تاریخی از خون را پشت سر خود گذاشته بود. این وضعیت چالشی را پیش‌روی انقلاب گذاشت که اگرچه غیرممکن می‌نمود اما در آخر با موفقیت قابل قبولی همراهی شد.   مدیریت آشوب انتقالی با انتخاب...

ادامه مطلب

ساختن و راه‌اندازی هر سازه‌ای، چه ساختمان باشد و چه جنبش اجتماعی، کاری دشوار و زمان‌بر است و ویران کردن آن نیازمند نیرویی حتی بیشتر خواهد بود.

نفوذ، آسان‌ترن راه مقابله با جنبش (بخش نخست)

نفوذ، آسان‌ترن راه مقابله با جنبش (بخش نخست) ✍️بهزاد احمدی‌نیا ساختن و راه‌اندازی هر سازه‌ای، چه یک ساختمان باشد و چه یک جنبش اجتماعی، کاری دشوار و زمان‌بر است. و ویران کردن آن معمولا نیازمند نیرویی به‌همان‌اندازه یا حتی بیشتر خواهد بود. در این میان دانش تخریب در تمامی حوزه‌های مختلف مسئولیت یافتن راه‌هایی برای ویران کردن با کمترین تلاش، هزینه و مشکلات جانبی را برعهده دارد. در حوزه‌ی پدیده‌های اجتماعی و به‌ویژه جنبش‌ها نیز این معادله کاملا صادق است. در نوشتارهای پیشین، براساس پژوهش‌های میدانی و علمی نشان دادیم که سازمان‌دهی و رهبری دو رکن در جنبش‌های اجتماعی هستند که بدون آنها امکان موفقیت وجود ندارد. یادآوری این نکته در اینجا ضروری است که این دو رکن با استفاده از ابزرهای مختلف مسئولیت ایجاد همبستگی و یکپارچگی در جنبش‌ها را بر عهده دارند. به‌بیان دیگر، یکپارچگی و همبستگی در بدنه‌ی جنبش، اصلی‌ترین ستون یک حرکت اجتماعی محسوب می‌شود. یک حرکت اجتماعی هر اندازه...

ادامه مطلب

بهترین راه برای به‌نتیجه رسیدن به دموکراسی، جدا کردن سه رکن حکومت یعنی دستگاه‌های قضایی اجرایی و قانون‌گذاری است.

مثلثی که فرانسه را به دموکراسی رساند

مثلثی که فرانسه را به دموکراسی رساند نگاهی به نقش اندیشمندان در انقلاب فرانسه بهزاد احمدی‌نیا مطالعه درباره‌ی انقلاب‌های کلاسیک در تاریخ بشر همواره از اینجا آغاز می‌شود که یکی از ویژگی‌های اصلی انقلاب، داشتن ایدئولوژی است. ایدئولوژی در مفهوم عام به‌این معنی درنظر گرفته می‌شود که باید اعتقاد یا دیدگاه خاصی نسبت به جهان در بین انقلابیون مشترک باشد. به‌عنوان مثال، انقلاب «اسلامی» به‌این‌معنی است که تمامی نیروهای درگیر در این تغییر و بخش اصلی مردم، به اسلام اعتقاد دارند. به‌همین شکل انقلاب سوسیالیستی، بولشویکی، کمونیستی و از این دست نیز وجود دارند. ایدئولوژی در چارچوب انقلاب چیزی متفاوت از دین یا خداشناسی است. درواقع ایدئولوژی در یک انقلاب به‌معنی فلسفه‌ای است که با اتکا به آن چرخ‌های تغاییر به حرکت در می‌آیند. این فلسفه می‌تواند منشاء دینی داشته یا رویکردی عملگرایانه و سیاسی داشته باشد. انقلاب فرانسه نیر مانند تمامی انقلاب‌ها، مبتنی بر دیدگاه‌های فلسفی سیاسی و اجتماعی بود. در بین تمامی...

ادامه مطلب

اظهارات مقدم‌فر مبنی بر اینکه بهترین راه تغییر از مسیر صندوق رای در جمهوری اسلامی خواهد بود، نادرست است.

راستی آزمایی سخنان مقدم‌فر

راستی آزمایی سخنان مقدم‌فر مبنی بر اینکه: «انتخابات بهترین و منطقی‌ترین راه تغییر است» بهزاد احمدی‌ نیا حمیدرضا مقدم‌فر، کارشناس مسائل سیاسی در ویژه برنامه انتخاباتی «به‌اضافه‌ یک» شبکه اول سیما  که با موضوع دلایل حضور و مشارکت در انتخابات پیش‌روی مجلس برگزار شد، گفت: «مردمی که می‌خواهند بهترین راه را انتخاب کنند و تغییر را انتخاب و ایجاد کنند، باید بدانند که انتخابات بهترین، پذیرفته‌ترین و منطقی‌ترین راه برای تغییر است.» راستی‌آزمایی این ادعای کارشناس صدا و سیما ابعاد مختلفی می‌تواند داشته باشد که در این مطلب نمی‌گنجند اما با بررسی یک مورد از مواردی که یک انتخابات را برای تغییر کارآمد می‌کند می‌توان به نادرستی آن پی برد. در یک نظام مردمسالار (دموکراتیک)، انتخابات شیوه‌ای‌ست که توسط آن مردم نظر خود را برای نوع حکمرانی و اداره‌ی امور روزمره اعلام می‌کنند. در این روند افرادی که نزدیک‌ترین نظر به خواسته‌های عامه‌ی مردم را داراند از طریق صندوق‌های رای انتخاب می‌شوند تا این...

ادامه مطلب

نظام سیاسی

ایرانیان خواهان نظام سیاسی پادشاهی مشروطه

ایرانیان خواهان نظام سیاسی پادشاهی مشروطه جامعه باز: نتایج یک نظرسنجی نشان می‌دهد بیش از ۶۰ درصد ایرانیان خواهان نظام پادشاهی مشروطه و تنها یک درصد از آنها خواستار باقیماندن جمهوری اسلامی هستند. همچنین بیش از ۷۳ درصد از شرکت کنندگان در این نظرسنجی وضع سیاسی خود را «برانداز» اعلام کرده‌اند. پس از پادشاهی، یک نظام دموکراسی سکولار با ۱۷/۵درصد رای، بالاترین طرفدار را داشته است.  

ادامه مطلب

فدرالیسم

فدرالیسم، ملزومات و چالش‌ها

فدرالیسم، ملزومات و چالش‌ها مترجم: بهزاد احمدی‌نیا در دایرة المعارف بریتانیکا تعریف پایه‌ای فدرالیسم به شیوه‌ای از حکومت اتلاق شده که در آن حداقل دو سطح قدرت دولتی وجود داشته باشد. به این معنا که به غیر از دولت مرکزی، دولت‌ها و مراکز قدرت محلی نیز امکان وضع قوانین را داشته باشند. بنابر داده‌های State Policy Network ، از مجموع بیش از ۱۹۰ کشور جهان، در حال حاضر کمتر از ۳۰ کشور نظام حکومتی فدرال دارند که موفقترین آنها کشورهایی مانند آلمان، آمریکا، کانادا، استرالیا و سوئیس هستند. مبانی مبانی تقسیمات کشوری در فدرالیسم متعدد هستند اما مهمترین آنها شامل تقسیمات جغرافیایی، توان و منابع اقتصادی، قومیت و زبان است. برای هرکدام از این انواع نمونه‌های موفق و چالش‌برانگیزی در جهان وجود دارد. در سوئیس مبنای اصلی تقسیمات گرایشات مذهبی-زبانی و کانتونی‌ست که موجب تشکیل کانتون‌ةایی با اندازه‌های مختلف شده است. در آمریکا جغرافیا و اقتصاد مهمترین عوامل تقسیم بوده و در هند زبان، قومیت...

ادامه مطلب

زبان مادری

آموزش به زبان مادری، دامی برای انزوا یا فرصتی برای ارتقا

آموزش به زبان مادری، دامی برای انزوا یا فرصتی برای ارتقا بهزاد احمدی‌نیا بسیاری از فعالان و گروه‌های قومیت‌گرا و جدایی‌طلب، یکی از دلایل اصلی خواسته‌های خود را نبود آموزش به زبان مادری در استان‌های مختلف عنوان می‌کنند و از این خواسته به‌،نوان دلیل اصلی محرومیت و عقب ماندگی مناطق مورد ادعای خود نام می‌برند. بنیان این ادعا بر این است که کودکان در سال‌های نخستین زندگی، زبان باز کردن را به زبان مادری که در خانه صحبت می‌شود انجام می‌دهند و با ورود به مدرسه، با زبانی نا آشنا روبرو هستند که امکان تحصیل را از آنها می‌گیرد. برای بررسی درستی این ادعا در دو بخش به آن می‌پردازیم: نخست درباره‌ی اهمیت و موضوعیت زبان مادری و سپس به تجربه‌های جهانی. اهمیت و موضوعیت زبان ملی برای تشکیل یک کشور موئلفه‌های مختلفی نیاز است اما برخی از آنها بنیان‌های غیر‌قابل چشم‌پوشی هستند. اصولا کشورها براساس ملت‌ها شکل می‌گیرند و ملت تعریف‌های مختلفی...

ادامه مطلب

بهزاد احمدی نیا

رفراندوم، توهم یا دموکراسی؟

رفراندوم، توهم یا دموکراسی؟ بهزاد احمدی‌نیا واژه رفراندوم یا همه‌پرسی چند دهه‌‌ست که در ادبیات سیاسی و اجتماعی ایران جای خود را باز کرده و هر از گاهی گروه یا فرد سیاسی‌ای به شکلی به آن ارجاع می‌دهد. محور تمام این ارجاع‌ها، اثبات حقانیت و مشروعیت است کما اینکه مقامات و طرفداران جمهوری اسلامی به همه‌پرسی ۱۲ فروردین سال ۱۳۵۸ استناد می‌کنند و رقبا یا مخالفان آنها نیز برای سرنگونی یا تغییرات اساسی در این نظام، با استناد به اصل پیش‌بینی‌شده در قانون اساسی جمهوری‌اسلامی، خواستار برگزاری آن برای تعیین تکلیف خواسته‌های خود یا پیروانشان هستند. پرسشی که در این بین به آن پرداخته نشده این است که اصولا وجود و برگزاری رفراندوم چه نسبتی با دموکراسی دارد؟ و مهم‌تر از آن اینکه برگزاری رفراندوم چه شرایطی را می‌طلبد؟ به‌عنوان مثال درباره چه موضوع‌هایی، تحت چه شرایطی، با چه مکانیزمی و توسط چه کسی باید انجام شود. در این نوشتار تلاش می‌کنم بدون طولانی...

ادامه مطلب

اقتصاد

راز عقب ماندگی سیاسی و اقتصادی حکمرانی‌ها

راز عقب ماندگی سیاسی و اقتصادی حکمرانی‌ها جامعه باز: یافته‌های پژوهشگرانی همچون فرانسیس فوکویاما نیز نشان می دهد اغلب کشورهایی توانسته‌اند در عرصه اقتصاد، سیاست و توسعه پایدار موفق باشند، که نخست درک عمیقی از «هویت ملی و فرهنگی» را شکل داده‌اند. به باور فوکویاما کارکرد «هویت ملی» منجر به «امنیت فیزیکی»، «توسعه اقتصادی»، «بالا رفتن کیفیت حکومت‌ها»، «افزایش اعتماد در جامعه»، کاهش «نابرابری اقتصادی» و در نهایت «ممکن کردن لیبرالیسم و دمکراسی» در یک کشور شود و فقدان «هویت ملی» بالطبع به «جنگ داخلی» آنچنان که در عراق و سوریه اتفاق افتاد، به افزایش «فساد سیستماتیک» آنچنان که در افغانستان، ایران و عراق رخ داد، به شکست «توسعه اقتصادی و سیاسی» آنچنان که در ایران شاهد آنیم، خواهد انجامید. از این منظر است که کشورهای پادشاهی مشروطه در جهان بهترین کیفیت دموکراسی، توسعه اقتصادی و توسعه سیاسی را در جهان مدرن رقم زده‌اند. چون توانسته اند ضمن حفظ هویت تاریخی فرهنگی خود، سیستم سیاسی خود را نیز مدرن و...

ادامه مطلب

پادشاهی مشروطه

راستی آزمایی ادعای «پادشاهی مشروطه» نمادی از دیکتاتوری‌

راستی آزمایی ادعای «پادشاهی مشروطه» نمادی از دیکتاتوری‌ بهزاد احمدی‌نیا   در مباحث سیاسی مطرح در جامعه، زمانی که سخن از تغییر نظام سیاسی به میان می‌آید، یکی از گفتمان‌های پرطرفدار این روزها، سلطنت مشروطه است. در سوی مقابل، مخالفان این سیستم حکومتی با استناد به گذشته‌ی ایران مدعی هستند که پادشاهی یک نظام دیکتاتوری و خودکامه است که نشانی از دموکراسی ندارد. پرسش این است که این ادعا تا چه اندازه درست است؟ دانشنامه‌ی بریتانیکا سلطنت مشروطه را اینگونه تعریف کرده است: «پلی بین خودکامگی و دموکراسی، شکلی از خودکامگی که در آن پادشاه قدرتش را به نهادهای مردمی و انتخابی تنفیذ می‌کند تا مشق دموکراسی کند. در این نوع از حکومت، قدرت مطلقه وجود ندارد و پادشاه بسته به نوع قانون اساسی می‌تواند رئیس غیر رسمی دولت یا فقط نمادی از رهبری باشد. دیگر نهادهای قدرت شامل قانونگذاری و قوه قضائیه براساس قانون اساسی مجزا خواهند بود.» نمونه‌های مختلفی از پادشاهی مشروطه در جهان امروز...

ادامه مطلب