راستی آزمایی ادعای وزیر آموزش و پرورش مبنی بر
ایران در مسیر عدالت آموزشی و تربیتی گام برمیدارد
به گزارش ایرنا، علیرضا کاظمی وزیر آموزش و پرورش جمهوری اسلامی که به منظور شرکت در اجلاس سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی جهان اسلام (آیسسکو) به عمان سفر کرده است در بخشی از سخنرانی خود پس از آنکه برای ۶۰۰ هزار دانشآموز فلسطینی در غزه ابراز نگرانی کرد گفت: «جمهوری اسلامی ایران با هدف تحقق عدالت آموزشی و تربیتی، سند پرافتخار تحول بنیادین آموزش و پرورش را که حاصل اندیشههای برجسته دانشمندان، پژوهشگران و کارشناسان نظام تعلیم و تربیت و مبتنی بر فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی است، به تصویب رسانده و در مسیر تحقق آن گام برمی دارد.»
راستی آزمایی این سخنان وزیر آموزش و پروش پزشکیان با بررسی آمارهای رسمی بهسادگی امکانپذیر است.
یکی از فاکتورهای مهم در زمینهی عدالت تحصیلی برای دانشآموزان، برخورداری از تغذیهی مناسب در زمان تحصیل است. این موضوع در انقلاب سفید شاه و ملت بهدقت بررسی و برای آن برنامهریزی انجام شده بود. از سال ۱۳۵۳ بیش از ۶ میلیون دانشآموز طی سال تحصیلی از یک وعده غذای رایگان که شامل میوه، شیر،کنسرو و دیگر اقلام پروتئینی و ویتامینی بود برخوردار شدند. این طرح با انقلاب اسلامی متوقف و سپس در دههی ۱۳۸۰ مجددا برای برخی دانشآموزان برقرار شد.
جدا از محتوای این دو برنامه، در جمهوری اسلامی تغذیه رایگان فقط برای دانشآموزان محروم درنظر گرفته شد که خود نوعی ایجاد تبعیض محسوب میشود. همچنین این طرح از سال ۱۳۸۹ دوباره متوقف شد. در سالهای اخیر دولت با تبلیغات بسیار خبر از راهاندازی این طرح داد اما بودجهی مورد نیاز هرگز تامین نشد و فقط ۷۵ هزار دانشآموز برای مدت محدودی بهصورت آزمایشی از آن بهره گرفتند. پس در این زمینه ایران از نظر عدالت تحصیلی عقبگرد کرده است.
آمارهای رسمی
آمارهای رسمی درباره ترک تحصیل بهدلیل فقر نیز گواهی دیگر بر نادرستی ادعای وزیر آموزش و پرورش است.
در سال تحصیلی ۱۴۰۳ فقط تعداد کلاساولیهایی که بهدلیل گرانی اقلام تحصیلی از ثبتنام بازماندهاند از سوی دولت ۱۰۰ هزار نفر اعلام شده است. این آمار با توسعهی جامعهی مورد بررسی به مقاطع تحصیلی بالاتر، به یک میلیون نفر میرسد.
آمار واقعی بازماندگان از تحصیل طی سالهای اخیر بسیار بالاتر و نگرانکنندهتر ازاین است. بنابر اعلام رسمی فقط در بین دانشآموزان ۱۵ تا ۱۷ ساله، امسال ۶۰۰ هزار نفر (معادل دانشآموزان غزه) بهدلیل فقر ترک تحصیل کردهاند.
برآوردهای مستقل و مبتنی بر دادههای آماری نیز اخباری بهمراتب وحشتناکتر از این را ارائه میدهند. از مقایسهی جمعیت ۷ تا ۱۹ سالهی کشور که ۲۰ میلیون تن برآورد میشود با دانشآموزان که ۱۲ میلیون و ۶۰۰ هزار تن اعلام شدهاند، به رقم نجومی هفت و نیم میلیون بازماندهاز تحصیل میرسیم.
به بیان دیگر یک سوم از دانشآموزان ایرانی اغلب بهدلیل فقر یا دلایل اسلامی مانند کودک همسری، از ادامهی تحصیل بازماندهاند. این آمار بهخوبی اثبات میکند که ادعای وزیر آموزش و پروش بهکلی نادرست است و جمهوری اسلامی در مسیر نابودی عدالت تحصیلی حرکت میکند.
نکته: دیدگاههای ابراز شده در این نوشتار لزوماً بازتاب سیاستهای «موسسه ترویج جامعه باز» نمیباشد.