مراد فرهادپور، روزنامهنگار چپگرا، در خصوص شاهنشاهی ساسانی ادعا کرد خلافت اسلام گرایان بهتر از شاهنشانی ساسانی بوده است و ساسانیان دستاوردی نداشتهاند! در حالیکه رومیان در آن زمان سنا داشتهاند!
اما این ادعا چقدر درست است؟
بررسی کتب تاریخشناسانی چون مری بویس، جیمز هاوارد-جانستون، مایکل ویتبی و بسیاری دیگر نشان میدهد حکمرانی ساسانیان (۲۲۴ تا ۶۵۱ میلادی) در سیاست، فرهنگ و اقتصاد جهان تاثیر ژرف و بهسزایی داشته است.
از نمونه این تاثیرات سیستمهای بوروکراتیک و اصلاحات مالیاتی حکمرانی ساسانیان بوده که بر حکومت بیزانس تاثیراتی بسیاری داشت؛ از جمله:
سیستم بوروکراتیک پیچیده: ساسانیان یک سیستم بوروکراتیک متمرکز و سازمانیافته داشتند که شامل مقامات مختلف با وظایف مشخص بود. این سیستم به بیزانس الگو داد تا بوروکراسی خود را بهبود بخشد و از مدلهای اداری ساسانی بهره بگیرد.
اصلاحات مالیاتی: اصلاحات مالیاتی ساسانیان در ایران کهن، بهویژه تلاش برای ایجاد یک سیستم مالیاتی منظم و مؤثر، تأثیر مهمی بر سیاستهای مالیاتی بیزانس گذاشت. بیزانس از مدلهای مالیاتی ساسانی برای بهبود جمعآوری مالیات و افزایش درآمدهای دولتی استفاده کرد.
مدیریت زمین و کشاورزی: روشهای ساسانیان در مدیریت زمین و منابع کشاورزی نیز الگویی برای بیزانس شد و به اصلاحات اقتصادی این امپراتوری کمک کرد.
ارتباطات سیاسی: تبادل فرهنگی و سیاسی بین دو امپراتوری باعث شد که بیزانس از برخی روشهای حکمرانی ساسانیان در ساختارهای سیاسی خود استفاده کند.
همچنین سیاستهای اقتصادی امپراتوری ساسانی، از جمله استانداردسازی سکهها، نقش مهمی در تثبیت تجارت در سراسر منطقه ایفا کرد.
و باید گفت آنچه امروز نام هنر اسلامی را بر آن نهادهاند بخش بزرگی از آن میراث حکمرانی ساسانیان است.
هنر اسلامی به تدریج در دوران پس از فتح ایران توسط مسلمانان شکل گرفت، اما بسیاری از عناصر و الگوهای هنری آن ریشه در سنتهای فرهنگی و هنری دوران قبل از اسلام، به ویژه دوران ساسانیان دارد.
حکمرانی ساسانیان دورهای مهم در تاریخ ایران بود که با شکوفایی فرهنگ، هنر و معماری مشخص میشود. در این دوران، هنرهای مختلفی از جمله مجسمهسازی، کتب خطی، پارچه بافی و معماری گسترش یافتند که تأثیر زیادی بر دورههای بعدی، به ویژه دوران اسلامی، گذاشتند.
با ورود اسلام و تغییرات اجتماعی و مذهبی، هنرمندان مسلمان از عناصر هنری و زیباشناختی دوره ساسانی الهام گرفتند. و آنها را با سبک و سیاق جدیدی تلفیق کردند. به عنوان مثال، نقشمایهها و الگوهای طبیعی و گیاهی، تزئینات معماری و شیوههای طراحی در هنر اسلامی به وضوح نشانههایی از میراث ساسانی را نمایش میدهند.
با توجه به این دستاوردها و بسیار یافتههای علمی دیگر میتوان ادعای این نماینده سابق مجلس را نادرست دانست.
