در «آکادمی جنبش» به بررسی تاریخ جنبش‌ها و نیز سازماندهی و لابی‌گری می‌پردازیم

بدیهی‌ترین واکنش به طرح شکایت از پرویز ثابتی، قائم‌مقام سابق دستگاه سابق امنیتی ایران، این است که هر مقامی قابل پیگرد و بازخواست است.

در دامگه عناوین

در دامگه عناوین نگاهی به شکایت از پرویز ثابتی ✍️بهزاد احمدی‌نیا «عدالت» شاید مقدس‌ترین و همزمان پیچیده‌ترین واژه‌ای است که بشر برای خود ساخته و طی قرن‌ها تمدن و تفکر همچنان در تکاپوی یافتن معنا و معادل واقعی برای آن است. اینکه این مفهوم از کجا آغاز و در کجا پایان می‌یابد و چگونه باید به آن دست‌یافت در کنار روش‌های این دست‌یابی که می‌تواند خود ناقض یا منافی دیگر مفاهیم کلیدی به‌ویژه در اخلاق باشد همگی بحث‌هایی هستند که در فلسفه و اخلاق و حقوق و بسیاری حوزه‌های دیگر به آن پرداخته می‌شود. آنچه در این نوشتار به آن می‌پردازیم، نه بحث پیچیده‌ی فلسفی بلکه مدارک و فکت‌های مهم واقعی در باره‌ی پرونده پرویز ثابتی است. شکنجه در هر شکل و نوعی معمولا در برخورد نخست امری نکوهیده و منفور است اما مانند هر مسئله‌ی اخلاقی دیگری این نیز نسبی است یعنی از شرایطی به شرایط دیگر ممکن است با رویکردی متفاوت از...

ادامه مطلب

«هر گردی گردو نیست» و این واقعیت را در ابعاد بزرگ و تاریخی در آنچه در آخر دهه‌ی ۸۰ میلادی در انقلاب رومانی رخ داد می‌توان مشاهده کرد.

انقلابی که انقلاب نبود

انقلابی که انقلاب نبود (درس‌هایی از سقوط قلابی یک دیکتاتور) ✍️بهزاد احمدی‌نیا در زندگی هر اتفاقی که ظاهری خوشایند دارد، لزوما به نتیجه‌ای دلخواه و خوشایند ختم نمی‌شود. به قول معروف می‌گویند: «هر گردی گردو نیست» و این واقعیت را در ابعاد بزرگ و تاریخی در آنچه در آخر دهه‌ی ۸۰ میلادی در انقلاب رومانی رخ داد می‌توان مشاهده کرد. در نوشتارهای پیشین روندی که در کشور رومانی پس از سقوط چائوشسکو، دیکتاتور مخوف کمونیست رخ داد و رویه‌ی عدالت انتقالی را شرح دادیم. در این نوشتار که شاید پایانی بر دوره‌ای از مباحث باشد، به درس‌هایی که باید از این رخداد گرفت می‌پردازیم. حزب کمونیست رومانی ۴۲ سال بر این کشور حکم راند و دو سوم از این مدت را تحت رهبری ژنرال چائوشسکو قرار داشت. این حکومت نه‌چندان طولانی همانند دیگر دیکتاتوری‌ها با سرکوب‌ها و خون‌ریزی‌های فراوان همراه بود. در این مسیر همسر چائوشسکو نیز نقشی فعال و مهم در تصمیم‌ها و...

ادامه مطلب

طی سه‌بخش شرح مفصلی از آنچه در جریان عدالت انتقالی پس از سقوط دیکتاتور رخ داد از نوشتار تحقیقی اصلی برای شما ترجمه شده است.

رومانی، عدالت انتقالی و مرور زمان (بخش سوم)

رومانی، عدالت انتقالی و مرور زمان (بخش سوم) نویسنده: رالوکا گروسسکو آنچه در ابتدای راه فروپاشی جهان دوم در انتهای دهه ۱۹۸۰ میلادی در رومانی رخ‌داد، بارها به‌عنوان آرزو برای ایران امروز از سوی برخی جریان‌های خاص سیاسی مطرح شده است. در مطلبی که پیش‌رو است، طی سه‌بخش شرح مفصلی از آنچه در جریان عدالت انتقالی پس از سقوط دیکتاتور رخ داد از نوشتار تحقیقی اصلی برای شما ترجمه شده است. پس از پایان این مجموعه، جمع‌بندی و تحلیل این وقایع برای روشنگری و بهره‌گیری در راه پیش‌روی ملت ایران، به‌صورت جداگانه ارائه خواهد شد. بازگشایی محاکمات انقلاب: عوامل ملی و بین‌المللی از سال ۲۰۱۶، مجموعه جدیدی از تحقیقات کیفری درباره رویدادهای دسامبر ۱۹۸۹ آغاز شد. این تحقیقات که در نهایت به کیفرخواست فعلی یون ایلیسکو منجر شد، نتیجه تحولات ملی و بین‌المللی متعددی بود. نخست، بین سال‌های ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۲، با سلطه نیروهای راست‌گرای میانه‌رو بر سیاست رومانی، سیاست مستمری برای جرم‌انگاری گذشته کمونیستی...

ادامه مطلب

محاکمه‌ی رهبر کمونیست رومانی و همسرش تنها ۵۵ دقیقه به‌طول انجامید و کارشناسان مستقل، تصمیم به اعدام را از پیش تعیین شده برآورد کردند.

رومانی، دزدیدن انقلاب و بازیچه کردن عدالت انتقالی (بخش دوم)

رومانی، دزدیدن انقلاب و بازیچه کردن عدالت انتقالی (بخش دوم) نویسنده: رالوکا گروسسکو آنچه در ابتدای راه فروپاشی جهان دوم در انتهای دهه ۱۹۸۰ میلادی در رومانی رخ داد، بارها به‌عنوان آرزو برای ایران امروز از سوی برخی جریان‌های خاص سیاسی مطرح شده است. در نوشتاری که پیش رو است، طی سه‌بخش شرح مفصلی از آنچه در جریان عدالت انتقالی پس از سقوط دیکتاتور رخ داد از نوشتار پژوهشی اصلی برای شما ترجمه شده است. پس از پایان این مجموعه، جمع‌بندی و تحلیل این وقایع برای روشنگری و بهره‌گیری در راه پیش‌روی ملت ایران، به‌صورت جداگانه ارائه خواهد شد. محاکمات اولیه انقلاب: عدالت ناقص و استفاده ابزاری از سال ۱۹۸۹، سه دوره محاکمه در پاسخ به خشونت‌های دسامبر ۱۹۸۹ برگزار شد. نخستین دوره بین سال‌های ۱۹۹۰ تا ۱۹۹۴، در دوران حکومت جبهه نجات ملی (NSF) و ریاست‌جمهوری یون ایلیسکو انجام گرفت. این محاکمات منجر به محکومیت چندین مقام ارشد حزب کمونیست، افسران پلیس و...

ادامه مطلب

سرژا پوپوویچ، بنیان‌گذار جنبش «اتپور!»، در گفت‌وگو با ساناز بهزادی به اصول و استراتژی‌های مهم جنبش‌های مدنی می‌پردازد.

نقطه اشتراک مخالفان جمهوری اسلامی

سرژا پوپوویچ، یکی از بنیان‌گذاران جنبش «اتپور!» در صربستان و از چهره‌های برجسته در حوزه مبارزات بدون خشونت، در گفت‌وگو با ساناز بهزادی به اصول و استراتژی‌های مهم جنبش‌های مدنی می‌پردازد. او بر اهمیت برنامه‌ریزی دقیق، سازماندهی منسجم و استفاده از روش‌های مسالمت‌آمیز برای مقابله با رژیم‌های استبدادی تأکید دارد. پوپوویچ با اشاره به تجربه جنبش «اتپور!» در سرنگونی اسلوبودان میلوشویچ، توضیح می‌دهد که چگونه می‌توان با بهره‌گیری از تاکتیک‌های هوشمندانه و بسیج مردمی، قدرت سرکوب حکومت را به چالش کشید. به گفته او، آموزش و توانمندسازی اعضای جنبش‌ها نقش کلیدی در افزایش تاب‌آوری و موفقیت در برابر سرکوب دارد. در بخشی از گفت‌وگو، پوپوویچ برای توضیح اهمیت انتخاب شیوه‌های هوشمندانه اعتراض، مثالی می‌زند:«اگر ۱۰ هزار تن در یک میدان برای اعتراض جمع شوند، حکومت می‌تواند با نیروی ضدشورش آن‌ها را محاصره و سرکوب کند. اما اگر همین ۱۰ هزار تن در خانه‌هایشان بمانند و از پشت پنجره‌ها روی قابلمه‌ها بکوبند، حکومت...

ادامه مطلب

نشست همگرایی مونیخ روز ۱۶ فوریه ۲۰۲۵ با حضور شاهزاده رضا پهلوی، کنش‌گران سیاسی، نمایندگان احزاب و گروه‌های ملی‌گرا در آلمان برگزار شد.

بند ۱۱ بیانیه: شاهزاده، رهبر انقلاب ملی

بند ۱۱ بیانیه: شاهزاده، رهبر انقلاب ملی «نشست همگرایی مونیخ» روز یکشنبه ۱۶ فوریه ۲۰۲۵ (۲۸ بهمن ۱۴۰۳) با حضور شاهزاده رضا پهلوی، جمعی از اپوزیسیون و کنش‌گران سیاسی، نمایندگان احزاب و گروه‌های ملی‌گرا و خبرنگاران رسانه‌های مختلف در ایالت بایرن آلمان برگزار شد. شاهزاده رضا پهلوی در آغاز این نشست تأکید کرد که هدف از این گردهمایی، ایجاد یک مکانیسم همکاری میان نیروهای متعهد به تمامیت ارضی ایران، حکومت سکولار دموکراتیک و حقوق بشر است، در جریان نشست همگرایی مونیخ، عبدالرضا احمدی، بنیان‌گذار مؤسسه ترویج جامعه باز، پیشنهاد افزودن بند یازدهم به بیانیه اصول و چارچوب همکاری احزاب و سازمان‌های آزادیخواه و میهن‌پرست را مطرح کرد. این بند بر پذیرش رهبری شاهزاده رضا پهلوی در انقلاب ملی و دوران گذار تا زمان تشکیل نخستین مجلس ملی و دولت دموکراتیک از مسیر انتخابات آزاد تأکید دارد. احمدی تصریح کرد که بیشتر مردم مخالفان نظام به این اصل باور دارند و لازم است که...

ادامه مطلب

سی سال پس از سقوط رژیم کمونیستی رومانی، جزئیات وقایع خشونت‌آمیز دسامبر ۱۹۸۹، هنوز از بحث‌برانگیزترین فصل‌های تاریخ معاصر این کشور است.

رومانی: دولت انتقالی متهم اصلی در عدالت انتقالی (بخش نخست)

رومانی: دولت انتقالی متهم اصلی در عدالت انتقالی (بخش نخست) نویسنده: رالوکـا گروسِسکو     بیش از سی سال پس از سقوط رژیم کمونیستی در رومانی، جزئیات دقیق وقایع خشونت‌آمیزی که در دسامبر ۱۹۸۹ رخ داد، همچنان یکی از بحث‌برانگیزترین فصل‌های تاریخ معاصر این کشور است. محاکمه‌های مختلف و گزارش‌های تحقیقاتی توانسته‌اند مسئولان سرکوب خشونت‌آمیز معترضان ضدکمونیست بین ۱۶ تا ۲۲ دسامبر را تا اندازه‌ای آشکار کنند. با این حال، علت خشونتی که پس از سقوط نیکولای چائوشسکو در ۲۲ دسامبر رخ داد و منجر به اکثریت قریب به اتفاق قربانیان شد، همچنان مبهم باقی مانده است. (مترجم: واپسین تلاش برای روشن‌سازی حقیقت با بازگشایی پرونده‌ی جنایات انقلابی‌ها در سال ۲۰۱۹ آغاز شد. این پرونده همچنان از دادگاهی به دادگاه دیگر ارجاع می‌شود و در سال ۲۰۲۳ دادگاه عالی رومانی با ادعای «عدم صلاحیت در بررسی» این پرونده را به شعبه‌ی بازبینی فرستاد.) در دسامبر ۲۰۱۸، دادستان کل رومانی، رئیس‌جمهوری پیشین یون ایلیسکو و دو شخصیت برجسته...

ادامه مطلب

در این گفت‌وگوی چالشی، استیون زونس، پژوهشگر مسائل خاورمیانه، به بررسی رویداد انقلاب ۵۷، شرایط کنونی ایران و اعتراضات اخیر پرداخت.

انقلاب ۵۷ آری یا نه؟

انقلاب ۵۷ آری یا نه؟ در گفت‌وگوی چالشی ساناز بهزادی با استیون زونس، پژوهشگر مسائل خاورمیانه، او به بررسی رویداد انقلاب ۵۷، شرایط کنونی ایران و اعتراضات اخیر پرداخت. زونس در این گفت‌وگو تأکید کرد که برخلاف ادعای برخی از حامیان جمهوری اسلامی، قیام‌های مردمی علیه این نظام ناشی از توطئه‌های خارجی نیست، بلکه مردم ایران خود در حال مبارزه برای آزادی‌شان هستند. او همچنین اشاره کرد که برخلاف دهه‌های گذشته که اعتراضات بیشتر از سوی طبقه متوسط و سکولار در شمال تهران صورت می‌گرفت، اکنون دامنه اعتراضات به طبقات پایین‌تر جامعه و حتی افراد مذهبی نیز کشیده شده است. به گفته زونس، این وضعیت شباهت‌هایی با اروپای شرقی در دهه ۱۹۷۰ دارد، زمانی که مردم دریافتند رژیم‌های کمونیستی نه‌تنها نماینده واقعی سوسیالیسم نبودند، بلکه تنها از این ایدئولوژی به‌عنوان ابزاری برای حفظ قدرت خود استفاده می‌کردند. او معتقد است که بسیاری از ایرانیان نیز به همین نتیجه رسیده‌اند که جمهوری اسلامی...

ادامه مطلب

اگرچه عدالت انتقالی در آفریقای جنوبی بی‌نقص نبود، اما در تثبیت کشور نقشی حیاتی داشت و زمینه‌ای برای اذعان به جرایم از سوی جانیان فراهم کرد.

التیام یک ملت پس از آپارتاید

التیام یک ملت پس از آپارتاید عدالت انتقالی در آفریقای جنوبی پایان آپارتاید در سال ۱۹۹۴ نقطه عطفی تاریخی در آفریقای جنوبی بود. این تحول به دهه‌ها تبعیض نژادی سازمان‌یافته و نقض حقوق بشر پایان داد اما با وجود گذار سریع سیاسی، کشور با چالشی عظیم روبرو شد: چگونه می‌توان جنایات گذشته را بدون فرو رفتن در هرج و مرج بیشتر مدیریت کرد؟ پاسخ در مدلی پیشگام از عدالت انتقالی نهفته بود که حقیقت و آشتی را بر انتقام اولویت می‌داد. مسیری که ماندلا و توتو انتخاب کردند، دشوارترین راه برای عبور از سخت‌ترین دوران و آرام کردن جامعه‌ای لبالب از خشم بود. رژیم آپارتاید آفریقای جنوبی طی دوران مبارزات برابری خواهانه‌ی سیاهان، از هیچ جنایت و خشونتی خودداری نکرده و تاریخی از خون را پشت سر خود گذاشته بود. این وضعیت چالشی را پیش‌روی انقلاب گذاشت که اگرچه غیرممکن می‌نمود اما در آخر با موفقیت قابل قبولی همراهی شد.   مدیریت آشوب انتقالی با انتخاب...

ادامه مطلب

محمد مصدق با انحلال مجلس و تمرکز قدرت، فضای سیاسی را بحرانی کرد. شاه نیز بر اساس اختیارات قانونی، فرمان عزل مصدق را صادر کرد.

محمد مصدق علیه پادشاهی مشروطه

محمد مصدق علیه پادشاهی مشروطه چرا روایت ۲۵ تا ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ تحریف شده است؟ آنچه در افواه عمومی ثبت شده: 🔺«آمریکا و بریتانیا با یک کودتای نظامی، دولت ملی و محبوب ایران را سرنگون کردند.» اما آیا این روایت، همه ماجرا است؟ روایتی که رسانه‌های داخلی و خارجی تبلیغ کردند، تنها یک بُعد ماجرا می‌باشد. 🔺بررسی دقیق‌تر نشان می‌دهد که ماجرا پیچیده‌تر از یک «کودتای خارجی» است. محمد مصدق با انحلال مجلس و تمرکز قدرت، فضای سیاسی را بحرانی کرد. شاه نیز بر اساس اختیارات قانونی، فرمان عزل مصدق را صادر کرد اما مصدق این فرمان را نپذیرفت و در برابر آن ایستاد. مصدق با انحلال نهادهای قانونی، پایه‌های مشروطه را تضعیف کرد. آیا مقاومت در برابر قانون را می‌توان دموکراسی نامید؟ روز ۲۸ مرداد، مردم از خیابان‌ها قیام را آغاز کردند. این حرکت مردمی ایران را از آشوب و خطر افتادن در دامن شوروی نجات داد. اما روایت غالب این رویداد را به‌عنوان یک «کودتای خارجی» معرفی...

ادامه مطلب