سوگیری یا تعصب اثر اطلاعات غلط چیست؟

سوگیری یا تعصب اثر اطلاعات غلط چیست؟

سوگیری اثر اطلاعات غلط

اثر اطلاعات غلط یک نوع سوگیری حافظه است که بیشتر به چیزهایی که بعد از اتفاق اصلی روی داده‌اند، توجه می کند. فردی که شاهد یک تصادف یا جرم بوده ممکن است باور داشته باشد که یادآوری‌اش از رویداد کاملاً دقیق است. اما محققان دریافته‌اند که حافظه بسیار تحت تاثیر چیزهای خیلی جزئی است. برای مثال:

– تحقیقات نشان داده‌اند که صرفاً پرسیدن چند سوال درباره‌ی رویداد می تواند آنچه را که فرد از آن به یاد دارد، تغییر دهد.

– دیدن پوشش رسانه‌ای رویداد می‌تواند آنچه را که فرد از رویداد به یاد می‌آورد، تغییر دهد.

– شنیدن دیدگاه افراد دیگر درباره‌ی رویداد می‌تواند خاطرات شما را درباره آنچه روی داده، تغییر دهد.

علی رغم اینکه همه‌ی آدم‌ها اعتقاد دارند که منطقی‌اند و عاقلانه رفتار می‌کنند، واقعیات نشان می‌دهند که انسان‌ها به طور مدام تحت تاثیر تعصب‌های شناختی (یا سوگیری‌های شناختی) هستند. این گونه از سوگیری‌ها، تفکر دقیق را مختل کرده، بر باورهای‌مان تاثیر می‌گذارند، و تصمیمات و داوری‌هایی را که فرد به طور روزمره اتخاذ می‌کند، منحرف می‌کنند.

گاهی این تعصبات نسبتاً واضح ‌اند و خودتان نوع خاصی از سوگیری را در خود یا دیگران تشخیص می‌دهید. در مواردی اما این تعصبات خیلی ظریف هستند و برای خود فرد تقریباً غیرقابل تشخیص.

اما چرا این سوگیری‌ها رخ می دهند؟ «توجه» یک ابزار محدود برای انسان است. یعنی اینکه ما نمی‌توانیم به همه‌ی جزئیات و رویدادهای خُرد در فرایند شکل‌گیری تفکرات و عقایدمان توجه کنیم. از این رو، معمولا از میانبر‌های ذهنی بهره می‌بریم که توانایی ما را در ارزیابی تسریع می‌کنند اما در عین حال گاهی ما را به وادی تعصب درمی‌اندازند.