ترسـی که ریخته بود

دلار، دامی برای مردم، کامی برای دولت «ثبت رکورد تازه» خبری پر تکرار و آشنا در هفته‌های اخیر درباره اقتصاد ایران است. همه قیمت‌ها در حال ثبت رکوردهای تازه هستند و سرآمد تمام آنها قیمت دلار و ارز است. آنچه در این بین پرسش‌ برانگیز است، دلایل افت شدید ارزش پول ملی و پیامدها و منافع آن خواهد بود. با پاسخ به این پرسش که کدام رویداد موجب سقوطی با این شدت در اقتصاد ایران شده و آیا این یک سقوط واقعی‌ است یا برای کسب منافع به‌صورت ساختگی ایجاد شده؟ می‌توان به این جمع‌بندی رسید که در انتظار چه وضعیتی در آینده‌ی نزدیک باشیم. از سوی دیگر تب تبدیل سرمایه‌ها و اندوخته‌ها به دلار در میان عامه‌ی مردم با هدف حفظ ارزش دارایی‌ها، نیازمند پاسخ دقیق به این پرسش خواهد بود. نخستین گام در بررسی درستی اقتصادی قیمت دلار، نگاهی به نوسان‌های بین‌المللی این ارز است. قیمت دلار که همزمان با...

نفوذ، آسان‌ترن راه مقابله با جنبش (بخش دوم) مأموران محرک در خیابان و رسانه‌ها بهانه‌تراشی می‌کنند ✍️بهزاد احمدی‌نیا در بخش نخست شرح داده شد که «نفوذ» کم‌هزینه‌ترین و مطلوب‌ترین روش دستگاه‌های سرکوب برای مقابله با حرکت‌های اجتماعی است. انواع مختلف نفوذ در سطح‌های مختلف یک حرکت اجتماعی نیز معرفی شدند. همچنین برای شما نوشتیم که در پایین‌ترین سطح سرکوب یعنی برخورد با اعتراضات خیابانی، از دو روش نفوذ استفاده می‌شود. یکی از این دو روش یعنی استفاده از مخبرها بررسی شد و اکنون وارد بخش دوم یعنی مأموران می‌شویم. مأموران محرک واقعیت این است که هر جنبش اجتماعی‌ای با حرکت‌ها و اقدامات مسالمت‌آمیز آغاز شده و توسعه می‌یابد اما برای تبدیل شدن به انقلاب (در معنای جامعه‌شناختی، انقلاب جنبشی پیروز است که ساختارهای سیاسی و اجتماعی را دستخوش تغییرات بنیادی می‌کند) ناگزیر به تقابل با خشونت سرکوب و ارائه‌ی نیروی اجتماعی و فیزیکی قدرتمندتر از نیروی سرکوب است. در بسیاری از موارد بهترین راه برای...

آهو، هشداری برای توهم  بهزاد احمدی‌نیا دیدنِ واقعیتِ نامطلوب در میان همهمه‌های پرزرق‌وبرق جذاب، امری دشوار است. این دشواری تا بدانجا است که می‌تواند رهبری مقتدر را به ورطه‌ی نابودی کشانده یا جامعه‌ای بزرگ را درگیر مسیری کند که وجود خارجی ندارد. ویدیوی آهو، دختر دانشگاه علوم و‌ تحقیقات را بسیاری از ایرانیان و حتی غیر ایرانی‌ها نیز دیده‌اند. این ماجرا در نخستین لحظه به‌خاطر نام دانشگاه علوم و‌ تحقیقات توجه من را به‌خود جلب کرد و سپس واقعیتی ترسناک را در متن آن دیدم. در نخستین برخورد، یاد سال‌های دور تحصیل در این دانشگاه و تمامی چالش‌های پیدا و پنهان با حراست آن تداعی شد. آنچه در پی می‌آید، برداشت شخصی من حادثه‌ای است که همچون یک «غریبه‌ی بی‌کس» در شهری بزرگ رخ‌داد و هرکس تلاش می‌کند آن را به‌سود خود ترجمه کند. کنش یا واکنش؟  در روانشناسی، جامعه‌شناسی، شیمی و حتی فیزیک، دو واژه‌ی کنش و واکنش کاربرد گسترده‌ای دارد و جالب‌تر آنکه...

نبرد در خیابان: چگونه شورش‌ها سازمان می‌یابند و آینده را تغییر می‌دهند (بخش دوم) منبع: اورشلیم پست برگردان: بهزاد احمدی‌نیا   تاکتیک‌های شورش سازمان یافته جنبش‌هایی که از شورش‌های سازمان‌یافته استفاده می‌کنند، آگاهانه از تاکتیک‌های پیشرفته برای دستیابی به اهداف فوری خود بهره می‌گیرند. این دانش تاکتیکی با دفترچه‌های راهنما و به‌اشتراک گذاشتن بهترین تحقیقات و تمرینات آغاز می‌شود. دیدن و به اشتراک‌گذاری ویدئو‌هایی درباره اینکه چطور با گاز اشک‌آور مقابله کنیم از نمونه‌های بارز این روش است. این ویدئو‌ها در جریان شورش‌های خیابانی بارها توسط سازمان‌دهندگان اشتراک‌گذاری و دست به‌دست می‌شوند. یکی دیگر از موارد مهم، آرایش نیروهاست. اینکه با چه آرایشی وارد میدان شویم تا آسیب‌پذیری کمتری در مقابل پلیس و نیروهای لباس‌شخصی داشته باشیم و در مقابل حمله‌ی آنها بتوانیم دفاع کنیم. نِادپرستان سفیدپوست در آمریکا از شبکه‌های اجتماعی و اینترنت برای انتشار گسترده‌ی اموزش‌ها استفاده می‌کنند. در جریان اشغال کنگره‌ی آمریکا، فعالان جدولی با کتابچه‌های راهنما داشتند که شامل توضیحاتی بود، به عنوان مثال: «نحوه تسخیر...

نبرد در خیابان: چگونه شورش‌ها سازمان می‌یابند و آینده را تغییر می‌دهند (بخش نخست) منبع: اورشلیم پست برگردان: بهزاد احمدی‌نیا شورش‌های یورومیدان منجر به جنگ کنونی روسیه و اوکراین شد. این نشان می‌دهد که جنگ خیابانی (شورش‌های سازمان یافته با اهداف سیاسی مشخص) از نظر ژئوپلیتیکی به اندازه درگیری نظامی آشکار تأثیرگذار است. جنگ در اوکراین در ۲۴ فوریه آغاز نشد، بلکه با شورش‌های یورومیدان در ۲۱ نوامبر ۲۰۱۳ آغاز شد. رهبری اوکراین توافق با اتحادیه اروپا را لغو کرد تا به روسیه نزدیک‌تر شود. پاسخ، یک شورش نظامی بود که انقلاب سیاسی طرفداران غرب را به همراه داشت. اقدام متقابل روسیه در شرق در قالب جدایی طلبی طرفدارانش در دونباس و حمله این کشور به کریمه نمایان شد. تنش‌های زیربنایی از آن زمان آغاز شد و در نهایت منجر به جنگ امروز شد. این مجموعه رویدادها نشان می‌دهد که چگونه جنگ خیابانی (شورش‌های سازمان‌یافته با اهداف سیاسی مشخص ) از نظر ژئوپلیتیکی به اندازه درگیری...

قیام مهسا بدون سازمان‌دهی سازمان یافت (بخش دوم) ✍️بهزاد احمدی‌نیا پس از آتش که این‌بار سوزاننده‌ی نماد حجاب در خیابان‌های ایران بود، نوبت به رسمی کهن از دل تاریخ باستانی ایران رسید. بریدن گیسوان از جمله رسومی‌ست که حتی هرودوت، تاریخ‌نگار پیش از مسیح یونان نیز از آن به‌عنوان آیینی برای عزاداری ایرانیان یاد کرده است. فردوسی در شاهنامه: «برید و میان را به گیسو ببست»، حافظ: «گیسوی چنگ ببرید به مرگ می ناب» و خاقانی و دیگر شعرای ایران نیز از این روش برای بیان حجم بالای اندوه یاد کرده‌اند. در جریان خیزش مهسا نیز زنان به‌صورت خودجوش اقدام به بریدن گیسوان کردند و شاید برای نخستین‌بار این آیین عزاداری به آیین خشم و مبارزه پیوند زدند. بزرگترین نقطه‌ی قوت شورشی که به‌نام مهسا امینی شکل گرفت، خودجوش و مردمی بودنِ آن بود. یکی از جلوه‌های زیبا و موفق آن را در #برای و سپس موسیقی آن می‌توان دید. همین ویژگی طی دو...

قیام مهسا بدون سازمان‌دهی سازمان یافت (بخش نخست) ✍️بهزاد احمدی‌نیا قیام، خیزش یا شورش هر سه در ادبیات سیاسی-اجتماعی یک معنی را می‌رسانند اما زمانی که با نام مهسا همراه می‌شوند، پدیده‌ای بی‌سابقه در ایران را رقم می‌زنند. رویدادی که در پایان تابستان ۱۴۰۱ در پی قتل مهسا امینی در ایران رخ داد، گوشه‌ای تازه در تاریخ معاصر ایران آفرید که در این نوشتار به نقاط اوج و قدرت آن می‌پردازیم. در بخش پیشین بررسی شورش ۱۴۰۱ به نقطه‌ی آغاز آن یعنی پوشش خبری و اطلاع‌رسانی درست پرداختیم. این آغاز درواقع بنیان نخستین نقطه‌ی قوت قیام را بنا نهاد. بین ۲۲ شهریور ۱۴۰۱ که مهسا در ایستگاه متروی حقانی (جهان‌کودک) تهران به خاطر بدحجابی بازداشت شد تا شامگاه ۲۶ شهریور که بدن بی‌جان او در سقز دفن شد، نامش تقریبا سراسر جهان را فراگرفته بود. ایستادگی، ایستادگی می‌آورد در کنار اطلاع‌رسانی به‌موقع، درست و کامل از سوی روزنامه‌نگاران متعهد، یک عامل دیگر نیز در توجه...