راستی‌آزمایی ادعای استاندار تهران: «امن‌ترین پایتخت در منطقه و دنیا را داریم.»
نیلوفر غلامی، همکار ارشد در «موسسه ترویج جامعه باز»
محسن منصوری، استاندار تهران روز ۱۳ بهمن ۱۴۰۰ در نخستین نشست خبری خود گفت: «شاخص امنیتی در تهران شرایط خوبی را دارد و جزء استان‌های برتر کشور هستیم و ما معضل امنیتی در استان تهران نداریم و به لحاظ شاخص‌های امنیتی وضعیت مطلوبی را داریم و جزو استان‌های امن کشور هستیم. ما امن‌ترین پایتخت در منطقه و دنیا را داریم. امنیت در تهران بالاترین رده را در بین کشورهای منطقه دارد».
آیا ادعای استاندار تهران مبنی بر داشتن «امن‌ترین پایتخت در منطقه و دنیا» ادعای درستی است؟
امنیت شهری به چه معناست؟
به طور کلی امنیت به معنای دوری از هرگونه تهدید، محفاظت در برابر آسیب احتمالی و نیز آمادگی برای رویارویی با خطرات است. امنیت از نیازهای ضروری یک جامعه به شمار می‌رود و نه تنها فیزیکی است بلکه می‌تواند مجازی هم باشد. برخی از حوزه‌های اصلی امنیت عبارتند از امنیت فردی، امنیت اجتماعی، امنیت اقتصادی، امنیت سایبری و امنیت شهری.
ایمنی شهری فقط به معنای اجتناب از سرقت و جرم و جنایت نیست بلکه راه‌های زیادی برای قضاوت درباره ایمن بودن یک شهر وجود دارد. به عنوان مثال تلفات ناشی از مدیریت ضعیف ترافیک و تصادفات خودرو و یا میزان آلودگی در یک شهر نیز از شاخص‌هایی هستند که می‌توان با آنها میزان ایمن بودن شهر را سنجید.
شاخص‌های امنیت چیست؟
شاخص شهرهای ایمن گزارشی از واحد اطلاعات نشریه اکونومیست است. این گزارش شهرها را از منظر ۷۶ شاخص شامل ۵ رکن اساسی از جمله امنیت دیجیتال، بهداشت، زیرساخت، امنیت شخصی و محیطی رتبه‌بندی می‌کند.
شاخص شهرهای امن برای اولین بار در سال ۲۰۱۵ با ۴۴ شاخص و بررسی ۵۰ شهر راه اندازی شد. از آن زمان، این شاخص هر دو سال یک بار به روز می شود و شهرهای بیشتری را در بر می‌گیرد.
در فهرست امن‌ترین شهرهای جهان در سال ۲۰۲۱ به ترتیب «کپنهاگ»، «تورنتو»، «سنگاپور»، «سیدنی» و «توکیو» در رده یک تا پنج قرار دارند. نه در این فهرست و نه در بررسی‌های سال‌های گذشته اکونومیست نامی از شهر «تهران» به چشم نمی‌خورد. بررسی رده‌بندی امن‌ترین پایتخت‌های جهان هم نشان می‌دهد، پایتخت ایران از میان ۱۰۲ کشور در رتبه ۷۵ قرار دارد؛ پایین‌تر از بسیاری از پایتخت‌های خاورمیانه و آسیا.
در فهرست شاخص امنیت قاره آسیا در سال ۲۰۲۱، تهران در رتبه ۷۶ از میان ۹۶ شهر قرار گرفته است و تقریبا سایر پایتخت‌های آسیایی به جز «بغداد»، «دمشق» و «کابل» در جایگاه‌های بهتری نسبت به تهران قرار دارند. از منظر جرم و جنایت در سال ۲۰۲۱ نیز تهران با شاخص ۵۳.۹۰ در رده ۲۱ بالاترین شهرهای آسیا به لحاظ نرخ جرم و جنایت قرار دارد. هرچه عدد این شاخص به ۱۰۰ نزدیکتر باشد نرخ جرم و جنایت در آن شهر بالاتر است. «ابوظبی»، «دوحه»، «تایپه»، «شارجه»، «دوبی» و «اسکیشهیر» شش شهر آسیایی هستند که نرخ جرم و جنایت در آنها بسیار کم است.
با در نظر گرفتن تمامی شواهد و داده‌های آماری معتبر موجود می‌توان نتیجه گرفت که ادعای محسن منصوری استاندار تهران درباره «دارا بودن امن‌ترین پایتخت در منطقه و دنیا»، کاملا نادرست است.
