تحریریه فسادبان– اعتراضهای مردم کازرون نسبت به تقسیمات شهری، توجه بسیاری را به خود جلب کرده است. این اعتراضها با سرکوب شدیدی از طرف حکومت مواجه شد به گونهای که هنوز آمار دقیقی از تعداد کشته و زخمیها در دست نیست. با این حال، عادت کردن گوش ما به شنیدن بسیاری از اخبار ناگوار و دردناک همچون سرکوب هموطنان ما توسط حکومت، نباید ما را از بازاندیشی و واکاویهای مجدد درباره این موضوع باز دارد.
«پاسخگویی» یکی از مهمترین مولفههای «حکمرانی خوب» است؛ در حقیقت، هر چه سطح پاسخگویی بالاتر باشد و رسانهها و افکار عمومی بتوانند افراد و نهادهای مسئول را از راههای مختلف به پاسخگویی وادارند، کیفیت حکمرانی بهبود مییابد. از این رو، «پاسخگویی در برابر شهروندان» یکی از بنیادیترین جنبههای مشترک بین دموکراسی و حکمرانی خوب است.
با این توضیح کوتاه میتوان به حوادث کازرون نگاهی دوباره انداخت؛ مردم این شهر، بنا به هر دلیل، نسبت به موضوعی دست به اعتراض زدند؛ اعتراضهای مسالمتآمیزی که راه به جایی نبرد و مردم معترض بعد از چند هفته مجددا به خیابان آمدند؛ در مقابل، واکنش حکومت اما نه «پاسخگویی» و «قانع کردن مردم» بلکه «سرکوب» شدید و «خشونت» بیرحمانه است.
برگزاری تجمع اعتراضی، حق مردم است؛ حتی اصل بیست و هفتم همین قانون اساسی جمهوری اسلامی نیز صراحتا میگوید که «تشکیل اجتماعات و راهپیماییها، بدون حمل سلاح، به شرط آن که مخل به مبانی اسلام نباشد، آزاد است.» با این وجود، هیچ گروهی با عقیده و دیدگاهی مخالف حکومت در جمهوری اسلامی نمیتواند دست به تجمع بزند و واکنش حکومت، همواره چیزی جز سرکوب و خشونت و بازداشتهای گسترده نبوده است.
در جمهوری اسلامی نه به مردم اجازه اعتراض داده میشود و نه مسئولی خود را موظف به پاسخگویی میداند؛ بدین گونه است که حکومت ایران از لحاظ مولفه «پاسخگویی در برابر شهروندان» در بین بیست کشور خاورمیانه و شمال افریقا در رتبه نازل شانزدهم قرار گرفته است.
خطاست اگر گمان کنیم که در نظامهای دموکراتیک، مردم از تمامی تصمیمهای مسئولان راضی و خشنود هستند؛ طبیعتا بخشی از افکار عمومی همواره به دلایلی منتقد و مخالف تصمیمهای اتخاذ شده از طرف مسئولان هستند اما آنچه بین حکومتی مثل جمهوری اسلامی با نظامهای دموکراتیک تفاوت ایجاد میکند، واکنش آنها نسبت به این اعتراضها است. در دموکراسیها صدای مردم شنیده میشود؛ راه اعتراض همواره باز است و صدای معترضان، سرکوب نمیشود. در حکمرانی جمهوری اسلامی اما اعتراضها همواره به دشمنان نسبت داده میشود، به فریبخوردگان و عوامل فتنه و در شکلی مضحک حتی به برادرزن صدام!
کازرون؛ آیینهای تمامنما از «پاسخگویی در برابر شهروندان»
۰۳
خرداد