راستیآزمایی ادعای علی خامنهای: «نشانههای موفقیت در اقتصاد ما وجود دارد.»
نیلوفر غلامی، همکار ارشد در موسسه ترویج جامعه باز
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ۲۳ فروردین ۱۴۰۱ در دیدار با مسئولان و کارگزاران نظام گفت: «افراد مومن و انقلابی مشغول کارند، جوری حرف زده نشود که امید مردم ضعیف شود. با وجود موارد منفی، در همین حوزه نیز نشانههای موفقیت وجود دارد که یک نمونه آن تابآوری اقتصاد کشور در برابر تحریمهای بیسابقه است».
او همچنین افزود: «یک نمونه دیگر از موفقیتها، پیش رفتن صحیح و روانِ جریان مدیریت کشور است و برخلاف برخی کشورهای دیگر و با وجود همه دشمنیها، مدیریت کشور به صورت قانونی و بدون نیاز به اقدامات خارج از روال، دست به دست شده است».
آیا ادعای خامنهای صحت دارد و اقتصاد ایران موفق است؟
به گواه رسانههای داخلی ایران، اوضاع اقتصادی وخیمتر شده و سطح رفاه اجتماعی و اقتصادی کاهش پیدا کرده است.
اواخر اسفند ۱۴۰۰ غلامحسین شافعی رییس اتاق بازرگانی ایران در نشست هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران، اذعان کرده بود که «اقتصاد ایران در چند دهه اخیر به ویژه در ۱۰ سال اخیر با تورم بسیار بالا، رکود اقتصادی، اشتغالزایی بسیار کم و بیکیفیت و گسترش فقر و نابرابری مواجه بوده است».
به گفته او «در صورت نهایی شدن توافق برجام و برطرف شدن تحریمها و محدودیتها، رویکرد مدیریت اقتصاد ایران، باید به سمت اقتصاد توسعهای تغییر کند، در غیر اینصورت همانند دور اول توافق برجام، تزریق پول به کشور تنها باعث رونق واردات خواهدشد نه توسعه سرمایهگذاری پایدار».
بر اساس جدیدترین گزارش مرکز آمار ایران، نرخ تورم نقطه به نقطه اقلام خوراکی و آشامیدنی در فروردینماه، ۴۳ درصد افزایش یافته است. همچنین نرخ تورم ماهانه برای اقلام خوراکی، آشامیدنی و دخانیات نیز حدود پنج درصد نسبت به اسفند گذشته افزایش داشت.
اتاق بازرگانی تهران در جدیدترین گزارش خود که اوایل اردیبهشت سال جاری منتشر شد به بررسی چشمانداز رشد اقتصاد جهانی و اقتصاد ایران پرداخت و پیشبینی کرد نرخ بیکاری ایران از حدود ۹٫۸ درصد در سال جاری، در دو سال آینده به ۱۰٫۲ و ۱۰٫۵ درصد افزایش خواهد یافت.
نتایج یک نظرسنجی که توسط «دیدهبان کسبوکار» در ایران انجام شده و دیدگاه نزدیک به یکهزار نفر از فعالان بازار را در مورد وضعیت اقتصادی سال ۱۴۰۱ منعکس کرده است، نشان میدهد که بازاریان نسبت به بهبود فضای کسبوکار در سال ۱۴۰۱ خوشبین نیستند و معتقدند امسال قیمت مواد اولیه و محصولات و خدمات نهایی، افزایش خواهد یافت و قیمتها تصاعدی میشوند. همچنین ۶۱ درصد از پاسخدهندگان این نظرسنجی معتقدند که مهاجرت نیروی انسانی متخصص افزایش خواهد یافت.
افزون بر این، گزارش منتشر شده توسط معاونت رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در خصوص وضعیت رفاهی ایرانیان حاکی از آن است که بیش از ۴۰ درصد ایرانیها زیر خط فقر هستند و خانوارهای دارای زندگی متوسط نیز به سمت طبقه فقیر گرایش دارند و در خطر گرفتار شدن در خط فقر هستند.
از سوی دیگر، مطابق برآورد صندوق بینالمللی پول، نرخ تورم در ایران در سال جاری میلادی به ۳۲٫۳ درصد میرسد و رشد اقتصاد کاهش مییابد.
توسعه و رونق اقتصادی به عوامل متعددی چون بهبود شاخص کسب و کار، شاخص مالکیت خصوصی و امنیت سرمایه گذاری بستگی دارد. ایران از لحاظ شاخص آسانی کسب و کار در رتبه ۱۲۷، از لحاظ مالکیت خصوصی در رتبه ۱۵۹ و از منظر آزادی اقتصادی در رتبه ۱۶۸ و در زمره محدودترین اقتصادهای جهان قرار دارد. بنابراین میتوان گفت در اقتصاد ایران «هیچ نشانهای از موفقیت و مدیریت صحیح و روان» دیده نمیشود و ادعای علی خامنهای کاملا نادرست است.